'Persoonsgebonden budget bemoeilijkte signalering van mishandeling op zorgboerderij'

Dit is een expertquote van Jac de Bruijn, Adviseur zorg en samenleving, NVO

U kunt dit bericht, of delen hiervan gebruiken op uw kanalen, met vermelding van de naam van de expert en organisatie. Aanleiding: Bewoners insmeren met pindakaas of zand in hun bed strooien; ernstige misstanden in zorginstellingen - NRC

De media en politiek spraken afgelopen dagen vol afschuw over de mishandelingen op zorgboerderij Aurora Borealis, waar verschillende mensen met een ernstige meervoudige beperking ongezien slachtoffer werden van fysieke en mentale mishandeling. Had Alberto Stegeman de misstanden niet aan het licht gebracht, dan had de inspectie de tekortkomingen op de zorgboerderij niet zo snel vastgesteld. Hoe kan het dat deze mishandeling onopgemerkt bleef?

Er is minder zicht op de kwaliteit van de zorg doordat deze werd verleend op basis van het persoonsgebonden budget (pgb), zo beaamt minister Helder. In het Nederlandse corporatieve zorgstelsel zijn er drie partijen betrokken bij het bieden van zorg: zorgorganisaties, zorgkantoren en cliënten.

De zorgkantoren kopen plekken in bij zorgorganisaties voor cliënten die blijvende intensieve zorg nodig hebben. Het zorgkantoor stelt eisen aan deze plekken. Zo moet er bijvoorbeeld een orthopedagoog betrokken zijn en toegang tot een arts VG zijn geregeld. Dit zijn precies twee beroepsgroepen die onafhankelijk zijn en een meldingsplicht hebben in het geval van misstanden.

Wanneer een cliënt zorg ontvangt op basis van een pgb kunnen zorgkantoren vooraf minder kwaliteitseisen stellen. Dit moet de pgb-houder namelijk zelf doen. Misstanden bij pgb, zoals bijvoorbeeld fraude, vinden vaak plaats als de pgb-houder kwetsbaar is en daar misbruik van gemaakt wordt. Mensen met een verstandelijke beperking zijn per definitie kwetsbaar en daarom moet het aanbieden van verblijfzorg via pgb-financiering worden herzien. Zodat het pgb de kwaliteit van zorg voor de meest kwetsbaren niet belemmerd.

Jac de Bruijn, Adviseur zorg en samenleving, de Nederlandse vereniging van pedagogen en onderwijskundigen (NVO)