'Winterkoninkje moet vrezen voor herhaling barre winter 1963'

Dit is een expertquote van Maarten Bruns, IVN Natuureducatie, in het kader van ANP Expert Support. U kunt dit bericht, of delen hiervan gebruiken op uw kanalen. Aanleiding: Vroege winterverwachting: winter 2022 koud en droog - Weer.nl

Er dreigt een zeer droge en koude winter aan te komen, voorspellen weerkundigen. Weer.nl ziet zelfs een duidelijke overeenkomst met de aanloop naar de barre winter van 1963, de koudste van de vorige eeuw, toen het op veel plaatsen maar liefst drie maanden achtereen vroor. En dat is bepaald geen goed nieuws voor het winterkoninkje. Dit parmantige tuinvogeltje met zijn opgewekte wipstaartje en explosieve zang kan helemaal niet zo goed tegen kou als zijn de naam doet vermoeden.

Het winterkoninkje heeft de afgelopen jaren in ons land dankzij de milde winters prima kunnen gedijen. Ons land telt wel zo’n één tot twee miljoen van deze kleine kwetterende vogeltjes, die slechts zo’n 10 centimeter groot zijn. Bij strenge vorst heeft het winterkoninkje het echter behoorlijk moeilijk om aan voldoende voedsel te komen. Het resultaat: de vogeltjes vallen bij bosjes dood neer. Zeker in de stad hebben deze vogels het dan lastig.

Voeren op beschutte plek

Maar gelukkig kunnen we ze een beetje helpen. Een paar dingen zijn belangrijk. Winterkoninkjes komen niet graag op onbeschermde en hoge voederplekken, dus leg je voer op een beschutte plek vlakbij de grond. Bijvoorbeeld tussen de struiken. Het liefst eten ze insectenlarven en andere kleine beestjes, maar in de winter lusten ze ook best zaadjes. Daarnaast kan je een nestvogelkastje voor winterkoninkjes ophangen. Deze gebruiken ze dan niet voor de voortplanting, maar ze maken er graag gebruik van om beschutting te zoeken tegen de elementen. Zie het als een skihut voor onderkoelde vogellijfjes. Sowieso vinden de vogels het fijn als er in de tuin voldoende struiken en andere planten zijn om zich tussen te verschuilen.

Het winterkoninkje is een van de broedvogels die veelvuldig voorkomt in Nederland. Toch komt het besef de laatste tijd op, dat we niet alleen bedreigde dieren moeten beschermen, maar er ook voor moeten zorgen dat algemene soorten ook alledaags blijven. En juist in de eigen achtertuin kunnen we deze winter voor het winterkoninkje het verschil maken.

Maarten Bruns is expert stadsnatuur bij IVN Natuureducatie.