'Hoger grondwaterpeil zege voor woningeigenaren'

Dit is een expertquote in het kader van ANP Expert Support. U kunt dit bericht, of delen hiervan gebruiken op uw kanalen, met vermelding van Robin Lomulder, Fugro. Aanleiding: Nieuwe klap voor boeren: kabinet wil grondwaterpeil verhogen | ANP

Het kabinet maakt naar verwachting vanmiddag nieuwe watermaatregelen bekend. Eén ervan is een hoger grondwaterpeil. Hierdoor wordt de stikstofuitstoot door verdroging van veenweidegebieden enorm verminderd en wordt toekomstige schade door verzakking van huizen voorkomen. Een zege voor woningeigenaren, maar een domper voor boeren die op nattere weilanden geen koeien kunnen laten grazen of met zware tractoren kunnen werken.

Toch zijn er ook lichtpuntjes. Het grondwaterpeil kan met de juiste kennis van de bodem en de nieuwste meettechnieken heel plaatselijk worden geregeld. Bodemonderzoeker (en geo-data specialist) Fugro kan op lokale schaal de grondlagen in kaart brengen waardoor gebiedsgericht het juiste grondwaterpeil kan worden bepaald.

Actief grondwaterbeheer

Door het grondwater ‘actief’ op peil te houden kunnen problemen in veel gevallen worden voorkomen. Daarvoor moeten we in natte tijden zoveel mogelijk regenwater opslaan. Dat water kan in droge periodes worden opgepompt om de grondwaterstand lokaal op peil te houden. Zodoende wordt voorkomen dat landbouwgebieden in de herfst te nat worden en dat houten paalfunderingen van huizen gaan rotten omdat ze worden blootgesteld aan zuurstof.

De diepere bodem biedt volop mogelijkheden voor dat bufferen en weer oppompen van water. Door op lokale schaal de grondlagen in kaart te brengen kan accuraat worden bepaald welke geschikt zijn voor deze beheerste wateropslag.

Deze dieper gelegen zandlagen liggen als een soort platgeslagen pannenkoeken in de bodem. Het water kan zich hierin gemakkelijk horizontaal verspreiden en biedt als voordeel dat er heel eenvoudig een vrij grote spaarbuffer van water kan worden gecreëerd.

Door actief hiermee om te gaan, kan het grondwater het ene moment hoger worden gezet en het andere moment lager.

Toekomstige schade aan funderingen niet te overzien

Funderingsherstel van woning is een dure aangelegenheid. Eigenaren kunnen zich hiervoor meestal niet verzekeren en de schade kan nergens worden verhaald.

Herstel kost al snel zo’n 100.000 euro per woning, en bij té grote schades kunnen woningen zelfs onbewoonbaar worden. Met het gevolg dat een huis uiteindelijk onverkoopbaar wordt. Schattingen van de kosten die hiermee gemoeid zijn lopen op tot 60 miljard euro in 2050.

Intensiever samenwerken

Diverse belangen spelen een rol bij bepaling van de hoogte van het grondwaterpeil.

Actief grondwaterbeheer in landbouwgebieden is vooral een samenspel tussen boeren en lokale waterschappen. Met innovatieve technieken is tegenwoordig heel veel te sturen.

Zijn we gezamenlijk niet in staat zijn om het droogteprobleem tijdig het hoofd te bieden, dan zal de reparatie van funderingen en woningschade van honderdduizenden woningen tot enorme kosten gaan leiden. Juist door een gebiedsgerichte aanpak om het grondwaterpeil actief te beheren kunnen de belangen van woningeigenaren en de landbouw worden gebalanceerd.

Dit is een expertquote van Robin Lomulder, senior adviseur hydrologie, Fugro.