Klap 2e golf lockdowns minder hard

De klap die de Europese economie krijgt door de nieuwe golf aan lockdowns, komt 30 tot 60% minder hard aan dan eerder in het voorjaar. In Nederland is de economische schade bijna de helft (47%) van de schade in april. Dat blijkt uit onderzoek van kredietverzekeraar Euler Hermes.

Johan Geeroms, Risk Director Euler Hermes Nederland: “De nieuwe lockdowns vertragen het herstel van de eurozone, maar het is niet zo dat economieën ontsporen. Wij verwachten dat het Europese bbp in het vierde kwartaal met ongeveer -4% zal krimpen in vergelijking met het vorige kwartaal. Daarmee komt de prognose voor heel 2020 uit op -7,6%.”

Littekens

De researchafdeling van de kredietverzekeraar verwacht volgend jaar een herstel van +4,1%. Vóór de nieuwe lockdowns werd dat nog op +4,8% geschat. Geeroms: “Het vaccin lijkt eraan te komen. De grootschalige verspreiding is nog onduidelijk. Pas dan zal de economie de wind weer in de rug krijgen. Hoe langer het duurt, des te groter de littekens. Denk aan faillissementen, werkloosheid, staatsschuld en druk op de banken.”

Volgens Geeroms moeten overheden alles uit de kast halen om de periode tot het vaccin te overbruggen. “Niet alleen door de snelheid en de schaal van het testen op te voeren, maar ook door het vertrouwen van ondernemers te stutten. Wéér een lockdown ondermijnt de consumentenbestedingen en zaait onzekerheid in het bedrijfsleven. Investeringen worden uitgesteld. Of we straks een triple dip-recessie krijgen, ligt voor een groot deel in handen van de overheid.” Euler Hermes stelt dat de ECB bij de komende vergadering in december moet besluiten om het opkoopprogramma (quantitative easing) met €500 miljard op te voeren. Om zo de herfinancieringskosten voor zowel overheden als de particuliere sector onder controle te houden en te zorgen voor voldoende liquiditeit.

Op eigen benen staan

Volgens Geeroms zit 15 tot 20% van alle MKB-bedrijven (in de grootste Europese economieën) in de gevarenzone omdat ze kampen met liquiditeitsproblemen. Dit zijn bedrijven die gekenmerkt worden door een negatieve operationele marge. Hebben deze bedrijven daarbovenop nog een hoge schuldgraad, in combinatie met lage winstgevendheid en amper eigen vermogen, dan hebben we het over de zogeheten zombiebedrijven. 8 tot 10 % van alle MKB-bedrijven valt in deze categorie. Dat zijn bedrijven die nu overleven bij gratie van overheidssteun en ‘gratis leningen’. Die vallen straks om als ze weer op eigen benen moeten staan.

Daarnaast zijn ook ‘gezonde’ bedrijven genoodzaakt zichzelf in toenemende mate in de schulden te steken om de huidige periode te overbruggen. Hoe gaat dat uitpakken als straks blijkt dat de omzet van weleer niet zomaar terugkeert? Die garantie heeft niemand.”

Lichtpuntje

Geeroms ziet wel een lichtpunt: Nederland kan mogelijk profiteren van Duitsland dat gesterkt wordt door een herstel van de vraag vanuit China. “Ook de Duitse economie valt terug door nieuwe lockdown-regels waarvan sommigen tot Pasen aanhouden. Maar door de wind in de rug vanuit China heeft Duitsland laten zien dat het sneller en beter uit lockdowns komt dan zijn Europese concurrenten. Ongeveer de helft van de uitvoer vanuit de eurozone naar China komt uit Duitsland. Nederland kan een graantje meepikken van de aantrekkende vraag vanuit China.” Maar ook voor Duitsland verwacht Euler Hermes dat de economie zich pas eind 2022 zal herstellen naar het niveau van vóór de crisis.