'Sneeuw op sommige plaatsen toch spelbreker mooi natuurijs'

Dit is een expertquote van Jaco van Wezel van Weeronline, in het kader van ANP Expert Support. U kunt dit bericht, of delen hiervan, gebruiken op uw kanalen. Aanleiding: Met min 15,4 graden in Achterhoek koudste nacht in ruim acht jaar | ANP

Op veel plaatsen ontstaat deze week prachtig schaatsijs, maar dat is niet overal het geval. Vooral in sloten en kleine vaarten heeft zich door de zware sneeuwval sneeuwijs gevormd.  

Sneeuwijs is een soort bruine slurrie (denk aan een slush puppy) die bevriest en erg broos is. Sneeuwijs is en blijft erg onbetrouwbaar. Juist de grote wateren vriezen deze week mooi dicht, waardoor komend weekend volop geschaatst kan worden. 

Opvallend is dat het ook op delen van de Elfstedenroute tot sneeuwijs is gekomen. Onder andere de Bonkevaart in Leeuwarden ligt er slecht bij en ook vanuit Franeker kwamen meldingen van sneeuwijs. De grote meren liggen in Friesland nog wel open en juist daar vormt zich deze week een prachtige ijsvloer. Dit weekend kan het ijs daar zo’n 10 centimeter dik zijn. Vanaf 12 centimeter is het ijs dik genoeg om met meerdere mensen veilig te kunnen schaatsen.

In het midden en oosten, waar het nog wat kouder wordt dan in Noord-Nederland, kan de ijslaag dit weekend op plassen van een meter diep ongeveer 10 tot 14 centimeter dik zijn. Op plekken waar geen sneeuwijs ligt kan dan op grote schaal worden geschaatst. Op ijsbanen is het sowieso veilig om te schaatsen en veel banen kunnen hun deuren al in de tweede helft van deze week openen. Enkele ijsbanen die gebruik maken van een harde ondergrond zijn gisteren zelfs al open gegaan.

Hoe lang houdt de kou aan?

Tenminste tot en met dit weekend blijft het ijskoud in Nederland. Daarbij vriest het dag en nacht, dag in dag uit. Daardoor groeit het ijs alleen maar aan en smelt niks weg. Na het weekend wordt de verwachting onzeker. De kans dat het zo koud blijft met de hele dag vorst is in het noordoosten 70% en daalt daarna naar 50%. In het zuidwesten is de kans op ijsdagen 30-40%. In het koude scenario kan het ijs dan 15-20 centimeter dik worden. Normaal zou dat voldoende zijn voor een Elfstedentocht, mits het op de hele route zo dik is en er niet teveel plekken met sneeuwijs of dun ijs in de route aanwezig zijn.

Jaco van Wezel is meteoroloog bij Weeronline.