'Mensen met schulden krijgen te gemakkelijk stempel van fraudeur'

Dit is een expertquote van Marc Mulder, Movisie, in het kader van ANP Expert Support. U kunt dit bericht, of delen hiervan gebruiken op uw kanalen. Aanleiding: Mars door Rotterdam door en voor gedupeerden toeslagenaffaire | ANP

Mensen die schulden hebben of in armoede leven hebben vaak lastige keuzes te maken. Door een verkeerde beslissing krijgen ze al snel de stempel van fraudeur. Er wordt zelden gekeken naar waarom iemand bepaalde stappen neemt. Dat geldt niet alleen voor de slachtoffers van de toeslagenaffaire, maar ook voor mensen die bijvoorbeeld een formulier verkeerd inleveren bij de gemeente of bij het UWV.

We moeten af van het idee dat een fraudeur altijd alles met opzet doet. Vaak is daar helemaal geen sprake van. Het is goed om ook te kijken naar de achterliggende intenties van een persoon, in plaats van alleen maar naar de harde feiten.

Een voorbeeld: iemand met een uitkering zit met grote schulden en wil extra geld verdienen om te voorkomen dat hij of zij uit huis gezet gaat worden. De extra inkomsten worden niet doorgegeven aan de gemeente en deze persoon wordt daardoor als fraudeur bestempeld. Voor dergelijke enorme problemen zijn vaak geen eenvoudige oplossingen te vinden. Schuldenaars zien geen andere uitweg en maken daardoor een verkeerde keuze.

Met een uitkering kun je in Nederland rondkomen. Maar om in aanmerking te komen voor een uitkering, moet je eerst aan alle voorwaarden voldoen. Daarbij moet ook nog eens de weg gevonden in een complex systeem.

Met geld omgaan en budgetteren is niet voor iedereen even gemakkelijk. We leven in een maatschappij die vol zit met verleidingen en we krijgen te maken met sociale druk. Kinderen zien op school bijvoorbeeld dat andere kinderen mooie spullen krijgen van hun ouders. Het is niet realistisch om van iedereen te verwachten dat ze hiertegen opgewassen zijn.

Het is daarom belangrijk om niet te snel een conclusie te trekken als iemand fraude pleegt. Schuldeisers moeten beter kijken naar het individuele verhaal van iemand met schulden. Uiteindelijk moeten ze ook samen tot een oplossing komen.

Marc Mulder is Senior Ervaringsdeskundige Armoede en Schulden bij Movisie.