Lancering nieuw waarschuwingsicoon voor lichtflitsen

07 JUL 2025 00:01 | EpilepsieNL

EpilepsieNL lanceert vandaag, in wetenschapsmuseum NEMO Science Museum in Amsterdam, een speciaal waarschuwingsicoon voor lichtflitsen. Dit icoon is speciaal voor mensen die gevoelig zijn voor sterke visuele prikkels, zoals flitsen, patronen of kleurwisselingen, en hierdoor een epileptische aanval kunnen krijgen. “Met de lancering van dit nieuwe waarschuwingsicoon roepen wij makers van visuele content, culturele instellingen, organisaties en bedrijven op om het icoon te gaan gebruiken, zodat mensen met lichtflitsgevoelige epilepsie op tijd gewaarschuwd worden”, vertelt Joost Wijnhoud directeur-bestuurder van EpilepsieNL.

Een filmpje kijken, een tentoonstelling bezoeken of een animatie openen is voor de meeste mensen heel gewoon, maar voor mensen met lichtflitsgevoelige epilepsie kan dit gevaarlijk zijn. Fel licht, knipperende beelden of bewegende patronen kunnen bij hen een aanval uitlokken. Het nieuwe waarschuwingsicoon is voor het eerst te zien in NEMO Science Museum in Amsterdam bij onder andere de zoötroop Octomadness, onderdeel van de zomerprogrammering in het museum. Bij deze installatie is te zien hoe stop-motion werkt en wordt er gebruikt gemaakt van snelle lichtflitsen.

“NEMO is een museum voor iedereen en daarom staat inclusiviteit hoog bij ons op de agenda. Er worden daarom voortdurend aanpassingen in het museum gedaan om de toegankelijkheid te vergroten, onder andere gericht op bezoekers met beperkt zicht. We zijn blij dat EpilepsieNL naar aanleiding van onze vraag dit waarschuwingsicoon ontwikkeld heeft. Zo kan iedereen het icoon gebruiken en kunnen we een bijdrage leveren aan een toegankelijkere samenleving voor mensen met lichtflitsgevoelige epilepsie”, vertelt Géke Roelink, algemeen directeur van NEMO.

Van attractiepark tot tv-programma

Wijnhoud: “We zijn enorm enthousiast en dankbaar dat NEMO de eerste gebruiker van het waarschuwingsicoon is. Het is erg belangrijk om dit waarschuwingsicoon online en offline wijd te verspreiden, want zo weet je als kijker en bezoeker van tevoren wat eraan komt en kan je zelf kiezen of je wilt kijken. We kijken er naar uit om het waarschuwingsicoon tegen te komen bij attractieparken, concerten, shows, musea, tentoonstellingen, videogames, televisieprogramma's, online video's, festivals, clubs en escape rooms.”

EpilepsieNL signaleerde bij de recente editie van het Eurovisiesongfestival dat er een aantal heftige lichtflitsen, met name tijdens het opreden van België en Cyprus, voorbijkwamen. Wijnhoud: "Dit was meer dan voorgaande jaren en veel mensen klaagden hierover bij ons en online. Dat heeft ons gesterkt in het ontwikkelen en verspreiden van dit waarschuwingsicoon.”

Zorgeloos genieten

Tess (24): “Het zou mij enorm helpen als er op steeds meer plekken gewaarschuwd gaat worden voor lichtflitsen, bijvoorbeeld tijdens het kijken van een onlinevideo of tijdens een concert. Het nieuwe waarschuwingsicoon helpt daar enorm bij! Mensen denken misschien: ‘je weet toch dat als je naar een concert gaat er lichtflitsen kunnen zijn?’ Jazeker, maar met een korte waarschuwing tijdens een concert ben ik er extra alert op. Een waarschuwing vooraf haalt een hoop onzekerheid bij mij weg en maakt het mogelijk om te ontspannen en, net als anderen, zorgeloos te kunnen genieten van een concert. ”

Instructies voor makers

Wijnhoud: “Hoe gevoelig een persoon met lichtflitsgevoelige epilepsie is, hangt af van de hoeveelheid lichtflitsen per seconde, oftewel de frequentie. Dit wordt uitgedrukt in Hertz of Hz. De meeste mensen zijn lichtflitsgevoelig bij een frequentie tussen de 10 en 30 Hz. Om hier rekening mee te houden, hebben we een speciaal informatieblad gemaakt voor makers van audiovisuele content, zodat we samen de risico’s verkleinen.”

Op de website van EpilepsieNL is het icoon gemakkelijk te downloaden met de bijbehorende tekst: Let op: Deze film, tentoonstelling of dit programma bevat flikkerend licht, felle flitsen en wisselende (kleur)patronen. Dit kan bij hiervoor gevoelige personen een epileptische aanval veroorzaken.

Uit een onderzoek van de NPO blijkt dat 7 op de 10 Nederlanders weleens overprikkeld raakt, bijvoorbeeld door licht of drukke beelden. Bijna 1 op de 4 ervaart dit zelfs regelmatig. Vooral jongvolwassenen zijn hier erg gevoelig voor. Overprikkeling beïnvloedt tevens hoe mensen media gebruiken, zo vermijdt 39% soms het nieuws om overprikkeling te voorkomen.

Naast het waarschuwingsicoon riep EpilepsieNL onlangs op om de poster ‘Een epileptische aanval? Dit kun je doen!’ op te hangen op plaatsen waar veel mensen samenkomen. Het blijkt namelijk dat er onder een groot deel van de Nederlanders nog onvoldoende kennis is over hulp bij een epileptische aanval.

Media is van harte welkom bij de lancering van het waarschuwingsicoon op maandag 7 juli om 10:00 uur in NEMO Science Museum in Amsterdam. Directeur-bestuurder Joost Wijnhoud van EpilepsieNL is aanwezig evenals mensen met lichtflitsgevoelige epilepsie, Luc van Gompel, directeur NEMO en Annemarie van Eekeren, hoofd Presentatie & Collectie NEMO. Aanmelden kan via Matthijs Kettelerij persvoorlichter van EpilepsieNL 0618512891 Over EpilepsieNL EpilepsieNL zet zich in voor mensen met epilepsie en hun naasten. De organisatie werkt aan bewustwording, belangenbehartiging en financiële steun voor wetenschappelijk onderzoek naar epilepsie. Samen met haar partners en de bredere gemeenschap streven zij naar een wereld waarin epilepsie geen beperking vormt. Bij epilepsie vindt er een tijdelijke verstoring in de hersenen plaats, een ‘kortsluiting’, wat een epileptische aanval genoemd wordt. Door die ‘kortsluiting’ heb je even geen controle meer over je lichaam. Van het voelen van een vreemde tinteling, niet uit je woorden kunnen komen of even voor je uit staren, tot op de grond vallen, even buiten bewustzijn zijn en schokken met je armen en benen. Hoe een epileptische aanval er precies uitziet, hangt af van waar de ‘kortsluiting’ in de hersenen plaatsvindt. Aanvallen kunnen er dus heel verschillend uitzien en de eerste hulp is dan ook voor verschillende soorten aanvallen anders. Meestal duren epileptische aanvallen maar kort, van een paar seconden tot een aantal minuten.

Meer binnen de rubriek Zorg