'Samenleving en milieu mogen niet lijden onder versimpeling duurzaamheidsrapportage'

De Europese Commissie (EC) heeft haar 'Omnibus-vereenvoudigingspakket' gepubliceerd. Ze stelt onder meer voor dat alleen bedrijven met meer dan duizend werknemers straks nog onder de richtlijn voor duurzaamheidsrapportage vallen. Hoewel de EC zegt concurrentievoordeel te willen creëren, ontneemt ze kleinere bedrijven juist de kans op vooruitgang. 

Onder de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) moeten bedrijven sinds 2024 rapporteren over hun impact op mens en milieu. De rapportage-eisen zijn nu omvangrijk en complex. Voor kleine bedrijven zonder specifieke kennis vraagt het uitvoeren van de wetgeving veel tijd en geld. Vereenvoudiging van de regelgeving is daarom noodzakelijk. 

Met het voorstel tot vereenvoudiging zou 80 procent van de bedrijven echter niet meer aan de CSRD hoeven voldoen. Dat is geen vereenvoudiging, maar verschraling. Veel bedrijven die niet meer hoeven voldoen hebben vaak wél veel invloed op samenleving of milieu. Denk aan productiebedrijven die werken met chemische stoffen of veel CO2 uitstoten, of bedrijven in de kleding- of voedselindustrie met slechte arbeidsomstandigheden diep in de productieketen.

Impact verkleinen

De CSRD gaat in feite niet over rapportage. Het doel is het verkleinen van negatieve impact op samenleving en milieu, en in kaart brengen wat de financiële impact op bedrijven kan zijn. De CSRD is bedoeld om de informatiekloof rondom duurzaamheidsvraagstukken voor belanghebbenden te verkleinen en de balans te herstellen tussen aandeelhouderswaarde en waarde voor de samenleving.

Grote bedrijven en financiële instellingen hoeven onder het nieuwe voorstel geen uitvraag te doen bij bedrijven buiten de scope van de wetgeving. Maar willen ze hun weerbaarheid vergroten en negatieve impact verkleinen, dan hebben ze hun keten nodig. Het midden- en kleinbedrijf vertegenwoordigt meer dan 60 procent van de economie en is dus nodig voor de transitie.

Voorbereid op de toekomst

Het te veel gebruiken van natuurlijke hulpbronnen heeft consequenties. Grote bedrijven hebben deze inzichtelijk, alternatieve bedrijfsmodellen liggen vaak al klaar. Voor kleinere bedrijven geldt dat niet. Een effectieve analyse van de impact op mens en milieu levert bedrijven veel inzicht op. Het zet bedrijven aan om langetermijnconsequenties concreet te maken. Daarmee kunnen ook kleinere bedrijven een voorsprong krijgen en investeringsbeslissingen aan laten sluiten op de langetermijnontwikkelingen. 

De EC bepleit concurrentievoordeel, maar ontneemt kleinere bedrijven in feite de kans om zich goed voor te bereiden op de toekomst. Sommige bedrijven hadden de wettelijke stimulans nodig om te starten. Het is nu van belang dat bedrijven de principes zelf gaan omarmen, op een passende manier die aansluit op de eigen context.