'Optoppen is een noodgreep, niet een onderdeel van de oplossing problemen woningmarkt'

De provincie Gelderland gaat 12.000 van de 104.000 woningen die zij tot 2030 wil realiseren bouwen door middel van optoppen. Volgens hoogleraar Peter Boelhouwer gaat dit zeker bijdragen om de problemen op de woningmarkt op te lossen. Optoppen is een noodgreep om het woningaanbod te verruimen die je slechts één keer kunt toepassen. Een eenmaal opgetopte woning valt niet nogmaals op te toppen. Het is geen structurele oplossing van de onderliggende oorzaken in de woningmarktproblematiek, zoals de hoge prijzen en de slechte toegankelijkheid.

Vanuit het oogpunt van kwaliteitsdenken is het cruciaal om onderscheid te maken tussen herstel van een onwenselijke situatie en de corrigerende maatregel die de oorzaak van die onwenselijke situatie oplost zodat die zich in de toekomst niet herhaalt.

Met ontwikkelingen als optoppen en opsplitsen lijkt het alsof de beleidsmaker op korte termijn extra lucht in de woningmarkt creëert. Op lange termijn daarentegen blaast dit beleid de woningmarkt verder op. Optoppen als onderdeel van de woningbouwstrategie lost de problemen van de woningmarkt niet op. Het is een herstelmaatregel en geen corrigerende maatregel.

Beleidsmakers zouden de stagnatie in de woningbouw en de problemen op de woningmarkt als twee gescheiden systemen moeten aanpakken. Het een hangt samen met ruimtegebruik en het ander hangt samen met prikkels in het bankwezen.

DNB gaf het in 2021 al aan: de woningmarktproblematiek los je op met doelmatige beleidsmaatregelen gericht op financiële producten. Een bank verleent geen dienst; een bank verkoopt hypotheken. Voor het bankwezen is een consument iemand die een hypotheek koopt om daarmee een woning te betalen. Je slijt ze zoveel mogelijk hypotheek tegen zo laag mogelijke risico’s. Woningmarktbeleid zou er op gericht moeten zijn om dat in te perken.

‘Optoppen is een noodgreep, niet een onderdeel van de oplossing’. Foto: Shutterstock