Nieuwe medezeggenschap wint terrein

CAMPUS LANDGOED ZONHEUVEL, DOORN - SBI Formaat organiseerde op 3 december 2019 voor de vierde keer een groot congres over vernieuwing in de medezeggenschap. Ruim 300 belangstellenden kwamen naar Landgoed Zonheuvel in Doorn om kennis op te doen en ervaring uit te wisselen over nieuwe vormen van participatie van medewerkers. Bijzonder dit jaar was de deelname van een aantal directeuren. Ook in directiekringen neemt de behoefte toe om alternatieve vormen te vinden voor het betrekken medewerkers, naast de traditionele medezeggenschap via de OR. 

Bestsellerauteur Ben Tiggelaar betoogde dat kritisch meedenken met de directie noodzakelijk is omdat mensen domme fouten maken ofwel ‘sjoemelen’. Sjoemelen gebeurt niet uit kwade opzet. Maar macht corrumpeert en groupthink versterkt onze irrationele kant. Tiggelaars boodschap was de aanzet voor een fundamentele discussie met de zaal: Moet je medezeggenschap inrichten vanuit wantrouwen (mensen sjoemelen) of vanuit vertrouwen in elkaar? Enkele aanwezige directeuren benadrukten het laatste: Een formele OR zou op gespannen voet staan met het ontwikkelen en waarderen van ieders bijdrage en verantwoordelijkheid. Organisaties als AFAS en JP van den Bent hebben vanuit deze gedachte hun formele OR inmiddels afgeschaft. 

Andere organisaties die de medezeggenschap vernieuwen gaan minder ver. De meeste aanwezigen voelen voor formele medezeggenschap via de OR, gecombineerd met vormen van directe participatie van medewerkers. Een terugkerende vraag daarbij is: Als je de medewerkers directer wilt betrekken bij besluitvorming in de organisatie, hoe krijg je dat praktisch voor elkaar? In het middagprogramma zijn diverse praktijkvoorbeelden uitgewisseld. Duidelijk is dat de ultieme aanpak maatwerk is en dat het een goed dialoog tussen de OR en de directie verdiend. Wel wordt op steeds meer plaatsen door OR-en, hun bestuurders en HR-adviseurs enthousiast geëxperimenteerd met nieuwe vormen van participatie. De nieuwe wind die dit teweeg brengt was voelbaar in alle zalen van Landgoed Zonheuvel. De volgende editie vindt plaats op: 24 november 2020.