'Om straatintimidatie tegen te gaan moeten we de publieke ruimte anders inrichten'

Op 20 april vindt de Nacht tegen Seksueel Geweld plaats, een tocht door Amsterdam om een vuist maken tegen seksueel geweld en te eisen dat iedereen veilig over straat kan lopen. Wereldwijd heeft een op de drie vrouwen te maken gehad met seksueel en/of fysiek geweld. En jonge vrouwen in Nederland voelen zich twee keer zo vaak onveilig in de eigen buurt als jonge mannen, en die cijfers worden niet beter.

De reflex als zich excessen als aanranding of verkrachting voordoen blijft om tegen vrouwen te zeggen dat ze ‘s avonds niet alleen over straat moeten gaan. Daarmee leggen we de bal bij vrouwen om slachtofferschap te voorkomen. Een daadwerkelijke oplossing ligt in de inrichting van de publieke ruimte. Deze speelt een grote rol in de veiligheidsbeleving van jonge vrouwen, terwijl hun behoeften heel anders zijn en die – in tegenstelling tot die van jonge mannen - nauwelijks worden meegenomen in het ontwerp ervan.

Gemeenten moeten in actie komen om de openbare ruimtes veiliger en meer uitnodigend te maken voor jonge vrouwen. Gemeentelijke professionals van stadsontwikkeling, maatschappelijke ontwikkeling en veiligheid, wijkmanagers en – netwerkers, maar ook welzijnsorganisaties en jongerenwerkers moeten in het ontwerp van de openbare ruimte al rekening houden met de behoeften van jonge vrouwen, en hen actief betrekken.

Onvoldoende aandacht voor behoeften van jonge vrouwen

Recent eigen onderzoek bevestigt dat de inrichting van de openbare ruimte de onveiligheidsbeleving van jonge vrouwen in de hand werkt, terwijl deze juist een deel van de oplossing kan zijn. De behoeften van jonge mannen worden als norm genomen. Zij voelen zich bijvoorbeeld aangetrokken tot sportfaciliteiten zoals voetbalvelden en skateparken, en zulke faciliteiten worden vaak ingepast in de publieke ruimte, soms om overlast tegen te gaan.

Jonge vrouwen ervaren vooral groene, stedelijke plekken met veel toezicht en sociale controle door de aanwezigheid van anderen als aantrekkelijk. Om die laatste reden zoeken ze vaak winkelcentra op. Een overzichtelijk park omringd door woningen, kan voor jonge vrouwen ook aantrekkelijk zijn, zeker als er een toegankelijke horecagelegenheid is met een schoon, openbaar toilet en faciliteiten waar verschillende groepen - jong en oud, man en vrouw - vermaak kunnen vinden.