Hoe beleven we muziek in de toekomst? Een nieuw onderzoek van het lectoraat Innovation in the Music Industry van Hogeschool Inholland werpt licht op de hoe technologie en maatschappelijke trends onze muziekervaring ingrijpend kunnen veranderen. De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in het rapport Futuring Music X Immersion.
Muziek is altijd al een vorm van onderdompeling geweest. Van vinyl tot streamingdiensten: elke innovatie bracht ons dichter bij de muziek. Nu staan we aan de vooravond van een nieuwe fase, waarin technologie zoals VR, AR, mixed reality en ruimtelijk geluid een ongekende mate van beleving mogelijk maakt. Maar wat willen we eigenlijk van deze toekomst?
De aanpak: Speculative Design
Het onderzoek maakt gebruik van speculative design – een ontwerpmethode die niet probeert de toekomst te voorspellen, maar verschillende mogelijke toekomsten verbeeldt. Door scenario’s te schetsen en tastbare voorbeelden te maken, stimuleert deze aanpak discussie over welke toekomst we willen realiseren.
Inholland werkte in dit onderzoek samen met studio hyperspace. Projectleider theo ploeg van hyperspace: “Met speculative design dagen we onszelf uit om niet alleen te kijken naar wat technologisch mogelijk is, maar vooral naar wat wenselijk is. Muziek is meer dan geluid; het is een sociale ervaring. De vraag is: hoe behouden we die menselijke verbinding in een steeds digitalere wereld?”
Drie scenario’s
Op basis van interviews, workshops en trendanalyses zijn drie scenario’s ontwikkeld:
- Solarpunk – Gemeenschap en technologie hand in hand: muziek als gedeelde ervaring, ondersteund door XR en holografische optredens.
- Hyperliberalism – Hyper-individualisme en commercie: gepersonaliseerde muziekervaringen via AI en biometrische data.
- Traditional Collectivism – Terug naar authenticiteit: live muziek in kleine gemeenschappen, zonder digitale tussenlaag.
“Dit onderzoek helpt ons om voorbij de hype van technologie te kijken”, aldus Koos Zwaan, lector Innovation in the Music Industry bij Hogeschool Inholland. “Het gaat niet alleen om wat kan, maar om wat goed is voor artiesten, fans en de samenleving. Door samen te verkennen welke toekomst we willen, kunnen we richting geven aan innovatie in de muzieksector.”
Volgende stap
Het onderzoeksteam wil prototypes ontwikkelen van de technologieën die in de scenario’s zijn beschreven, om te experimenteren met nieuwe vormen van muziekbeleving en samen met de muziekindustrie te bepalen welke richting wenselijk is.
