'Snelle herinrichting van productieketen noodzakelijk door oorlog in Oekraïne'

Dit is een expertquote van Machiel Bode, ING, in het kader van ANP Expert Support. U kunt dit bericht, of delen hiervan gebruiken op uw kanalen. Aanleiding: Bedrijven mijden Russisch deel van de Nieuwe Zijderoute

De Russische invasie in Oekraïne heeft grote impact op het spoorverkeer tussen Europa en China. Door de sancties van Brussel tegen Rusland lopen ook de bilaterale handelsstromen tussen China en Europa vertraging op. De kans bestaat dat op termijn deze handelsstromen helemaal worden stopgezet. In dat geval zal de impact niet alleen op het goederenvervoer per spoor van en naar Rusland groot zijn maar zal ook het goederenvervoer per spoor van China naar Europa worden afgesneden.

Via Rusland en Belarus komt 50 procent van al het Chinese goederenvervoer per spoor de EU binnen. Dat verkeer is in 2021 met 30 procent gestegen en profiteerde van de problemen in de containervaart zoals de lange doorlooptijden en de verstoorde supply chains als gevolg van corona. Voor de logistiek en de fysieke uitvoering van goederenvervoer van en naar China zijn de gevolgen van de crisissituatie in Oekraïne op korte termijn tweeledig.

Zo zal het steeds verder stilvallende spoorvervoer door Rusland zich deels gaan verleggen naar trajecten die buiten het grondgebied van Belarus en Rusland liggen. Het gaat dan om de langere zuidelijke route via de Kaspische Zee en Bakoe in Azerbeidzjan als alternatief. In hoeverre dat een valide optie is zal afhangen van de druk die de infrastructuur aankan en of de opeenstapeling van goederen in het transportnetwerk binnen de perken blijft. Dat is op dit moment nog onduidelijk.

Veel aannemelijker is het daarom dat weer volledig zal worden teruggevallen op het maritieme deel van de zijderoute met containerschepen over zee. Hoewel deze logistieke oplossing een goed alternatief is, zijn er in de afgelopen twee jaar door corona wel verstoringen in de capaciteit en vertragingen in de uitvoering ontstaan, met torenhoge prijzen en een lage betrouwbaarheid als gevolg. De huidige opleving van de coronabesmettingen in China met daaropvolgende lockdowns die nu ook in havensteden als Shanghai zijn ingevoerd maken het gebruik van de maritieme route extra uitdagend.

Hierdoor zijn prijsverhogingen van Chinese goederen onvermijdelijk en zullen transport-doorlooptijden verslechteren. Importerende en exporterende bedrijven in Nederland zullen samen met logistieke dienstverleners snel aan de slag moeten om de consequenties van het uitvallen van belangrijke aan- en afvoeropties in kaart te brengen. Dit kan als vertrekpunt worden gebruikt om de dienstverlening en supply chains opnieuw in te richten en af te stemmen. Het is duidelijk dat het vervoer van goederen gecompliceerder en duurder wordt. Om deze grote uitdaging aan te pakken is het noodzakelijk dat partijen in de keten met elkaar gaan samenwerken.

Machiel Bode is sector specialist Transport, Logistics & Mobility bij ING Sector Banking.