'Preventie seksueel geweld juist ook in het belang van plegers'

Dit is een expertquote in het kader van ANP Expert Support. U kunt dit bericht, of delen hiervan gebruiken op uw kanalen, met vermelding van Nelleke Westerveld, Movisie. Aanleiding: Internationale dag voor uitbanning van geweld tegen vrouwen | ANP

Op 25 november start Orange the World, de wereldwijde campagne tegen geweld tegen vrouwen en meisjes. In 2022 is het thema van de campagne in Nederland preventie. Bij preventie van seksueel geweld is voorlichting over wat de norm is als het gaat om seksueel gedrag cruciaal, juist ook aan jongens en mannen.

Tieners maken vaak seksueel geweld mee en zijn daarnaast vaak opnieuw slachtoffer van een delict. Dat blijkt uit onderzoek van de Slachtoffermonitor seksueel geweld tegen kinderen. Het nieuwe wetsvoorstel seksuele misdrijven, waarin gelijkwaardigheid, vrijwilligheid en wederzijdse instemming centraal staan, moet bijdragen aan de bescherming van slachtoffers. Om deze wet ook een preventieve werking te laten hebben moeten we op een andere manier naar seksualiteit kijken en is voorlichting, juist ook aan jongens en mannen, cruciaal.

In eerder onderzoek van Movisie geven meiden aan dat ze niet het idee hebben dat jongens grenzen stellen. Meiden leggen de verantwoordelijkheid voor het aangeven van grenzen bij zichzelf. Echter: ook jongens leggen die verantwoordelijkheid bij meiden. Een grote groep jongens geeft daarnaast aan dat ze moeite hebben met het doorhebben van (subtiele) grenzen. Ze verwachten zelfs zéér expliciet gedrag van meiden, zoals slaan, schoppen.

Uit een onderzoek van Amnesty blijkt dat mannelijke en vrouwelijke studenten allebei de stelling onderschrijven dat seksuele penetratie zónder wederzijdse instemming altijd verkrachting is. Mannelijke studenten willen niet verkrachten, maar doen het, soms onbewust, toch. Om geweld te voorkomen, ligt de nadruk op het aangeven van grenzen door één partij.

En juist dat hardnekkige misverstand wordt in de nieuwe wetgeving aangepakt. Het gaat niet meer over het aangeven van grenzen. Het gaat over ieders eigen verantwoordelijkheid om je te verzekeren of er toestemming, vrijwilligheid en gelijkwaardigheid is. Om daadwerkelijk iets te doen aan preventie is het nodig dat we iedereen leren kijken naar deze verantwoordelijkheid. Geef daarom iedereen, maar zeker ook jongens en mannen, hierover voorlichting. Voorkom dat ze (onbewust) pleger worden, leer ze eigen verantwoordelijkheid pakken.

Nelleke Westerveld, Senior projectleider sociale veiligheid, Movisie.