'Meer natuur en ecologisch landgebruik essentieel om grote voedselcrisis te voorkomen'

Dit is een expertquote van Sander van Andel, IUCN NL, in het kader van ANP Expert Support. U kunt dit bericht, of delen hiervan gebruiken op uw kanalen. Aanleiding: VN-rapport: Decennia van ontbossing brengen de planeet in gevaar | Klimaat | AD.nl

Het laatste rapport van het VN-agentschap tegen verwoestijning UNCCD geeft aan dat het land op aarde sterk degradeert, met enorme gevolgen voor alle soorten op aarde- inclusief de mens. Het rapport laat duidelijk zien hoe het huidige landgebruik via intensieve landbouw, onverantwoordelijke mijnbouw en vervuiling samenhangt met de klimaat- en biodiversiteitscrisis.

De verwoesting van het land zorgt, in combinatie met klimaatverandering en de oorlog in Oekraïne, nu al voor een wereldwijde voedselcrisis volgens de Wereldbank. De huidige voedselcrisis zal echter verbleken bij wat de wereld te wachten staat volgens het laatste IPCC-rapporten als er niet snel klimaatactie wordt ondernomen. Twee van de belangrijkste klimaatacties om het tij te keren zijn het radicaal terugdringen van broeikasgassen en beter landgebruik in de landbouw, bosbouw en natuur.

In het aankomende Nederlandse beleid voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking moeten de wetenschappelijke bevindingen en aanbevelingen in deze verontrustende rapporten centraal worden gesteld.

De overheid zou in dat beleid een nieuwe balans moeten zoeken tussen de ecologische en de technologische oplossingen voor klimaatverandering en landdegradatie. Er zijn grootschalige economische- en technologische oplossingen voor deze uitdagingen, zoals groene waterstof uit zonne- en windparken. Op ecologisch gebied kunnen we daarnaast gebruikmaken van de kracht van de natuur om deze problemen aan te pakken- met zogenaamde nature-based solutions. Er is de afgelopen decennia veel kennis opgedaan over hoe nature-based solutions praktisch en economisch uitvoerbaar en opschaalbaar zijn.

Het UNCCD rapport gaat ook dieper in op hoe we beter gebruik moeten maken van het land waarop we leven. De vijf oplossingsrichtingen waar we op moeten inzetten zijn:

1. Het creeëren van groene en blauwe ruimtes in stedelijke gebieden;

2. Duurzame territoriale ontwikkeling op het grensvlak tussen stad en platteland;

3. Regeneratieve voedsel- en grondstoffenproductie in de landbouw;

4. Behoud en herstel van natuurlijke ecosystemen zoals bossen;

5. Beheer en verbinding van beschermde gebieden.

IUCN NL heeft, samen met vele andere maatschappelijke partners, de afgelopen 20 jaar veel ervaring en expertise ontwikkeld om, ondanks de soms grote tegengestelde belangen, met de lokale bevolking, overheden en het bedrijfsleven samen te werken aan de bovengenoemde oplossingen.

Het centraal stellen van deze vijf oplossingsrichtingen in het toekomstige ontwikkelingsbeleid en buitenlandse economische activiteiten van Nederland en de EU is essentieel om een wereldwijde catastrofe af te wenden. Het zal ook vele voordelen opleveren voor zowel het klimaat, de natuur als de mens. Denk bijvoorbeeld aan schone lucht en water, verbeterede voedselzekerheid, minder kans op overdracht van zoönotische ziekten en minder kans op conflicten over land.

Sander van Andel, expert natuurbescherming, IUCN NL