Digital Consumer Trends: Adoptie van digitale apparaten en diensten bereikt plafond

De adoptie van digitale apparaten en diensten door consumenten heeft zijn piek bereikt, zo blijkt uit de Deloitte Digital Consumer Trends Survey 2024. De markt voor consumentenelektronica en -diensten in Nederland is in de afgelopen jaren dusdanig volwassen geworden dat de groei stagneert. De Deloitte Digital Consumer Trends Survey biedt waardevolle inzichten in de voorkeuren, het gebruik en de aankoop van digitale producten en diensten door Nederlandse consumenten.

Smartphones zijn onmisbaar geworden, met 97% van de gebruikers die ze dagelijks inzetten voor diverse taken. In tegenstelling hiermee blijven VR-headsets een nicheproduct. Slechts 6% bezit een VR-headset, waarvan een zeer beperkt deel (12%) het apparaat ook dagelijks gebruikt. Hoewel slechts een derde van de Nederlanders (34%) een smartwatch bezit, maken de meeste bezitters (68%) hier dagelijks intensief gebruik van.

De adoptie van slimme apparaten in huis vertoont eveneens slechts een kleine groei. Momenteel heeft 88% van de respondenten ten minste één verbonden apparaat in huis. De smart TV is met afstand het meest aanwezig: 70% van de huishoudens heeft een smart TV (2023: 69%). Ongeveer een derde van de huishoudens heeft (toegang tot) apparatuur om video te streamen (35%) en om muziek te luisteren (33%). Bij andere slimme apparaten, zoals slimme thermostaten, slimme verlichting en slimme beveiligingssystemen, blijft het gebruik relatief laag, met minder dan een kwart van de huishoudens die deze apparaten benutten.

Consumenten hechten meeste belang aan betrouwbaar internet en dekking binnenshuis

Voor breedband blijft de klanttevredenheid stijgen, met 85% van de consumenten die tamelijk of zeer tevreden zijn. Voor veel huishoudens zijn betrouwbaarheid en dekking binnenshuis belangrijker dan de snelheid van hun breedbandverbinding. Opvallend is dat 40% van de consumenten niet weet welke breedbandsnelheid ze zelf thuis hebben.

In de afgelopen vier jaar zijn de mogelijkheden rondom mobiel 5G voor consumenten uitgebreid. Toch is de perceptie van 5G als een betere technologie dan 4G nauwelijks veranderd. Slechts 51% van de respondenten ziet 5G als superieur, waarbij 60% van de mannen en 38% van de vrouwen het hiermee eens zijn. Ongeveer 45% van de consumenten merkt weinig verschil. Dit onderstreept de uitdagingen waarmee de telecomindustrie wordt geconfronteerd bij het positioneren van 5G als een premiumdienst.

Toenemende verzadiging digitale abonnementenmarkt

De markt voor digitale abonnementen op video, muziek, TV, sport, nieuws, games, boeken, podcasts en dergelijke, is in 2024 licht gegroeid. Video- en muziekstreaming vormen nog altijd de populairste categorieën.

De markt voor videostreamingdiensten is snel volwassen aan het worden. In 2024 heeft de helft van de consumenten (50%) hun abonnement(en) niet gewijzigd. 26% van de consumenten heeft zich (opnieuw) op een videostreamingdienst geabonneerd. Een op de tien consumenten (10%) heeft een abonnement opgezegd, met de intentie in de toekomst deze opnieuw af te sluiten. Kosten en gebrek aan gebruik waren voor 20% van de gebruikers de voornaamste redenen tot het opzeggen van hun abonnement op een videostreamingdienst.

Stijgende adoptie van AI, consumenten steeds kritischer en bewuster van uitdagingen

Het onderzoek toont een stijgende adoptie van generatieve AI, evenals een groeiend bewustzijn van de bijbehorende uitdagingen zoals het verstrekken van niet-objectieve informatie. Ten opzichte van een jaar geleden is het vertrouwen in de betrouwbaarheid van AI aanzienlijk afgenomen. In 2024 vindt slechts een op de vijf Gen AI-gebruikers dat deze altijd feitelijk nauwkeurige antwoorden geeft, vergeleken met 39% in 2023. Hoewel bijna de helft van de Nederlandse volwassenen (48%) nu Gen AI op het werk heeft gebruikt, moedigen de meeste werkgevers het gebruik van de technologie nog niet actief aan.

Opvallend is ook de toenemende weerstand tegen door AI gegenereerde muziek. Ongeveer 42% van de respondenten zegt minder geneigd te zijn om naar muziek te luisteren als deze door generatieve AI is geproduceerd, een stijging ten opzichte van 28% in 2023.

1 op de 3 Nederlanders kiest voor tweedehands digitaal apparaat

Vanuit een duurzaamheidsperspectief zijn de bevindingen uit het onderzoek bemoedigend. Een op de drie Nederlandse consumenten gebruikt nu een tweedehands of refurbished digitaal apparaat. Bovendien is bijna de helft van de smartphones (46%) die in Nederland in gebruik zijn minstens 4,5 jaar oud. Daarmee neemt de marktgroei voor mobiele telefoons ook af.

De scepsis over de ecologische claims van digitale bedrijven blijft groot, met slechts 27% van de respondenten die vertrouwen heeft in de transparantie van bedrijven over hun ecologische voetafdruk. 62% van de respondenten vindt dat bedrijven hun groene imago vaak overdrijven.

Het aantal mensen dat regelmatig hun eigen CO2-voetafdruk bespreekt met familie of vrienden is gestegen van 15% in 2023 naar 21% in 2024. Deze gesprekken worden vooral door jongeren in de leeftijd van 18-24 jaar gevoerd (32%). Opmerkelijk is dat juist jongeren ook sceptischer zijn over hun eigen impact op de CO2-uitstoot, terwijl oudere generaties er meer van overtuigd zijn dat hun persoonlijke inspanningen wel een verschil maken.