Laaggeletterden lopen jaarlijks ruim half miljard aan inkomsten mis

Uit onderzoek van PricewaterhouseCoopers (PwC) in opdracht van Stichting Lezen & Schrijven blijkt dat laaggeletterden jaarlijks €572 miljoen aan inkomsten mislopen. In de huidige Nederlandse kenniseconomie raakt het onvermogen om niet goed te kunnen lezen, schrijven en / of rekenen direct aan de welvaart van mensen. Dit resulteert in minder inkomsten uit werk en hogere zorgkosten voor laaggeletterden. Volgens de meest recente berekening bedragen de totale maatschappelijke kosten voor laaggeletterdheid €1,13 miljard per jaar.

Verminderde inkomsten uit werk

Mensen die laaggeletterd zijn hebben minder kansen op de arbeidsmarkt en zijn vaker werkloos. Hierdoor hebben ze een lager inkomen dan wanneer ze zouden werken. Wanneer laaggeletterden wel een baan hebben, hebben zij gemiddeld gezien lagere salarissen. Naast de effecten op de arbeidsmarktstatus, hebben taal- en rekenvaardigheden impact op de hoogte van het brutoloon dat iemand verdient.

Hogere zorgkosten

Daarnaast zijn hogere zorgkosten een belangrijke kostenpost. Laaggeletterden hebben vaker een ongezonde levensstijl en chronische ziekten. Ook hebben ze een grotere kans op het verkeerd gebruiken van medicatie. Om deze redenen gaan laaggeletterden vaker naar de huisarts en vaker naar het ziekenhuis. Het extra zorggebruik als gevolg van laaggeletterdheid kost circa €257 miljoen.

Maatschappelijke kosten laaggeletterdheid

Dit onderzoek laat zien dat de financiële impact van laaggeletterdheid aanzienlijk is, zowel voor laaggeletterden zelf, als voor de samenleving als geheel. De totale kosten bedragen €1,13 miljard per jaar. Een aanzienlijk deel van deze kosten – circa 49% - komt voor rekening van de overheid en de maatschappij. De kosten voor laaggeletterden – circa 51% - komen neer op €575 per jaar voor laaggeletterden tussen 16 en 65 jaar en €138 per jaar voor laaggeletterden ouder dan 65 jaar. Deze kosten komen jaarlijks terug en moeten dus over de levenscyclus van een laaggeletterde worden gerekend.

Investeren in laaggeletterdheid loont

“Het begint natuurlijk bij preventie: ouders die hun kinderen voorlezen en voldoende tijd binnen het onderwijs om te oefenen met lees-en schrijfvaardigheden. Maar ook volwassen laaggeletterden moeten de kans krijgen om hun opgelopen achterstand in te halen. Daarvoor zijn toegankelijke voorzieningen om te werken aan basisvaardigheden en een duurzame investering in volwasseneducatie nodig. Ook is het belangrijk dat laaggeletterden beter herkend en doorverwezen worden, bijvoorbeeld bij de dokter, het UWV of de schuldhulpverlening. Doen we dit niet dan laten we kansen liggen, lopen de kosten op en groeit de tweedeling in onze samenleving.”

Geke van Velzen, directeur-bestuurder Stichting Lezen & Schrijven.