'De burger moet meer controle hebben over zijn digitale identiteit'

Nu we kijken naar een Europese digitale portemonnee - onlangs sprak koningin Máxima er nog over in Davos - is het belangrijk dat we geen tegenstanders maken van de mensen die daarbij zorgen hebben over privacy. Want het beschermen van je persoonsgegevens verdient een breed maatschappelijk debat over het waarom en hoe van de digitale identiteit, waarbij we uiteindelijk kiezen een oplossing die compliant is met de AVG en zo veel mogelijk ook burgers zelf eigenaar maakt van en controle geeft over hun gegevens. Ofwel, ‘privacy én secure by design’!

Natuurlijk kunnen er privacyrisico’s zijn bij gebruik van een digitale identiteit, maar dat is helemaal afhankelijk met welk doel en hoe je het systeem ontwerpt. Nu is het zo dat als je moet bewijzen wie je bent of dat je ergens recht op hebt, zoals wanneer je een verzekering wilt afsluiten of een alcoholisch drankje wil bestellen, dat je je ID moet tonen/inscannen/kopiëren, en informatie moet achterlaten bij allemaal verschillende instanties in hun systemen. Hier heb je daarna geen overzicht en controle over.

Bij zo’n centraal systeem als je papieren paspoort is het relatief eenvoudig om goed te kunnen controleren en handhaven, maar is het voor jou als gebruiker soms onmogelijk om je identiteit te bewijzen zonder een flinke hoeveelheid gevoelige persoonsgegevens te delen. Je papieren paspoort is óók een veilige manier om jezelf mee te identificeren, maar het voordeel van een digitale identiteit is dat je die ook gedecentaliseerd kunt ontwerpen, zodat jíj bepaalt wie wanneer jouw persoonsgegevens ziet.

Overheden doen dit eigenlijk al jaren door allerlei eisen te stellen aan digitale (security)oplossingen. Denk bijvoorbeeld aan een digitale handtekening. Als je een digitale identiteit ontwerpt waarbij elke burger over een soort digitale kluis beschikt waar je alleen zelf de sleutel van hebt, dan kan je met die digitale oplossing de controle volledig bij de burger leggen: je deelt alleen die informatie die nodig is. Of nog beter: je kan bewijzen dat je ouder bent dan 18 zonder informatie achter te laten of je geboortedatum prijs te geven. Je hoeft bij de gate je paspoort niet te scannen, want je vliegticket zit in je digitale kluis en is gekoppeld aan je identiteit. Je kan aan de gate aantonen dat je mee mag vliegen zonder verder zulke informatie achter te laten.