'Reflectie van zonlicht door sneeuw beïnvloedt temperatuurmetingen vandaag'

Dit is een expertquote van Jaco van Wezel van Weeronline, in het kader van ANP Expert Support. U kunt dit bericht, of delen hiervan, gebruiken op uw kanalen. Aanleiding: Geen officiële koudegolf na nulmeting in De Bilt | ANP

Deze week beleeft Nederland voor het eerst sinds 2012 een koudegolf. Althans, zo dachten we. In het midden, oosten en noorden schieten de temperaturen vandaag ineens onverwachts boven nul. Vermoedelijk komt dit doordat de meetopstellingen van de KNMI-stations gevoelig zijn voor reflectie van fel zonlicht door de sneeuw.

Vandaag is het in het midden, oosten en noorden van het land sprake van bijna windstille condities. De zon schijnt volop en hierdoor schoot de temperatuur na een ijskoude nacht razendsnel omhoog. Op verschillende meetpunten kwam de temperatuur zelfs onverwachts boven het vriespunt uit. Deze onverwachts hoge temperatuurmetingen roepen vraagtekens op.

De temperatuur wordt op officiële meetpunten gemeten met een thermometer die in een wit kastje is geplaatst, waar openingen in zitten. Dit wordt gedaan zodat een meting in de schaduw en in de wind wordt gedaan. Dat het in deze kastjes vanochtend ineens zo zacht kon worden komt waarschijnlijk door de reflectie van zonlicht. Het zonlicht valt momenteel op het witte landschap. Dit licht wordt vervolgens door de sneeuw weerkaatst, daardoor is het licht buiten nu ook erg fel aan de ogen. Vermoedelijk valt dit weerkaatste zonlicht, vanwege de laagstaande zon, precies door de openingen van het kastje. Hierdoor valt alsnog zonlicht op de thermometer en zijn onverwachts veel hogere temperaturen gemeten. Van een betrouwbare temperatuurmeting in de schaduw is in dat geval geen sprake meer.

Dat dit nu aan het licht komt heeft te maken met de windstille condities. In het westen en zuiden waait het harder en zijn deze vreemde temperatuuruitschieters niet gemeten. De wind zorgt daar dat de warmte die door het reflecterende zonlicht in het kastje valt grotendeels wordt afgevoerd.

Wel of niet een koudegolf?

In De Bilt werd het 0,0 graden en daarmee is de officiële koudegolf van de baan. Regionaal is nog wel sprake van een koudegolf. Toch zou het kunnen dat De Bilt morgenochtend weer in de race is. Het KNMI zal deze metingen nog controleren op betrouwbaarheid en mogelijk naar beneden bijstellen.

Afgelopen dinsdag werd het in Herwijnen tijdens een windluw moment ook onverwachts +0,2 graden. Deze waarde is door het KNMI gecorrigeerd naar -1,4 graden. Wat dat betreft is het nog onduidelijk welke weerstations nog in de race zijn om een koudegolf te noteren en is de uitslag afhankelijk van een handmatige correctie.

Jaco van Wezel is meteoroloog bij Weeronline.