Miljoenen vluchtelingen dreigen prooi te worden van corona-uitbraak

Oxfam Novib maakt zich ernstige zorgen over de situatie van vluchtelingen wereldwijd die te maken krijgen met de gevolgen van het coronavirus. Veel vluchtelingenkampen zijn overvol en beschikken niet over voldoende sanitaire voorzieningen om een uitbraak van het coronavirus tegen te gaan of te bestrijden. Gemiddeld is voor 250 mensen maar 1 watertappunt voorhanden. De vluchtelingenkampen zijn simpelweg niet gebouwd om een wereldwijde pandemie van deze grootte het hoofd te bieden. 

‘In veel vluchtelingenkampen kunnen mensen niet de norm van anderhalve meter afstand bewaren, er zijn gewoon teveel mensen op een te klein oppervlakte,’ zegt Suying Lai, hoofd humanitair bij Oxfam Novib. ‘Daar komt bij dat de hygiënische omstandigheden vaak uitermate slecht zijn en mensen niet de mogelijkheid hebben om regelmatig hun handen te wassen. Regeringen moeten ingrijpen en mensen overbrengen naar veilige plekken om een catastrofe te voorkomen.’ 

Zo is het vluchtelingenkamp Moria op het Griekse eiland Lesbos oorspronkelijk gebouwd voor 3000 mensen maar leven er nu bijna 20.000 mannen, vrouwen en kinderen in en rond het kamp. Vuile toiletten worden gedeeld door gemiddeld 160 mensen en is er maar één douche per 500 mensen beschikbaar. In sommige delen van het kamp zijn 325 mensen aangewezen op één kraan en is er geen zeep. In de zeecontainers, die in het kamp als kamer gebruikt worden, wonen gemiddeld vijftien tot twintig personen per container en verblijven er duizenden migranten in geïmproviseerde schuilplaatsen en tentjes. 

Een ander voorbeeld is het overvolle en grootste vluchtelingenkamp ter wereld, Cox’s Bazaar in Bangladesh, waar per vierkante kilometer 40.000 Rohingya’s wonen. Hun gezondheid is al wankel door ondervoeding en veel voorkomende ziekten zoals dysenterie, cholera en tyfus. Er is ook maar zeer beperkte toegang tot basisgezondheidsdiensten, laat staan tot meer gespecialiseerde zorg die in de strijd tegen corona van levensbelang is. 

‘Het is begrijpelijk dat overheden nu gericht zijn op de bestrijding en terugdringen van het coronavirus in hun eigen landen. Maar het is cruciaal dat ook de miljoenen kwetsbare vluchtelingen wereldwijd geholpen worden door de internationale gemeenschap. Want we zijn pas echt veilig als iedereen veilig is’, zo stelt Lai. 

Het virus kan ook catastrofaal zijn voor landen waar de inwoners mensen geteisterd worden door conflicten en burgeroorlogen, zoals Jemen, Syrië en Zuid-Soedan waar mensen al jaren kampen met ondervoeding, ziekten zoals cholera en gebrek aan schoon drinkwater en basale gezondheidsvoorzieningen. 

Oxfam heeft veel expertise in het aanleggen van sanitaire voorzieningen zoals waterdistributie en de aanleg van toiletten en het promoten van hygiëne en andere gezondheidszorgmaatregelen. Oxfam werkt hierop nauw samen met lokale partners, ministeries van volksgezondheid en de VN in 65 landen om de crisis aan te pakken en levens te redden. In het Rohingya vluchtelingenkamp Cox's Bazaar in Bangladesh is bijvoorbeeld de preventie opgeschaald met de distributie van zeep en het opzetten van extra waterpunten.