3 jaar EU-Turkije-deal: mensonterend voor tienduizenden vluchtelingen

De EU-Turkije-deal om migratie te beperken en migranten terug te sturen naar Turkije,  leidt tot mensonterende en gevaarlijke situaties. Dat zegt Oxfam Novib vandaag in een open brief nu de EU Turkije-deal komende maandag drie jaar van kracht is. De brief wordt ondersteund door 25 Europese humanitaire organisaties.   

In de brief gericht aan de Europese leiders schrijft Oxfam Novib dat meer dan 20.000 mensen gestrand zijn in onveilige, onhygiënische en inhumane omstandigheden op de Griekse eilanden. 

Op dit moment zijn er ongeveer 12.000 vluchtelingen, tweemaal de maximale capaciteit, gedwongen om de winter door te brengen overvolle ontvangst-en indentificatiecentra. Ze slapen in tenten en containers zonder verwarming en met beperkte toegang tot water en elektriciteit. Ze hebben te maken met geweld, intimidatie en uitbuiting.  

Deze inhumane omstandigheden zijn het directe gevolg van het Europese beleid om mensen  op te sluiten in de zogenoemde ‘hotspots’ op de Griekse eilanden, in plaats van ze op te vangen in verschillende locaties op het Europese vasteland. 

Het resultaat is dat het aantal asielaanvragen in Europese landen drastisch is gedaald, terwijl het aantal migranten die vast komen te zitten op de Griekse eilanden, alleen maar is toegenomen in de afgelopen drie jaar. Op het Griekse eiland Lesbos is het aantal asielaanvragen verdrievoudigd met meer dan 17.000 in het afgelopen jaar. 

Staatssecretaris Harbers bracht vorige maand een bezoek aan het vluchtelingenkamp op Lesbos. In zijn verslag aan de Tweede Kamer erkent hij dat de opvang te kort schiet, er een gebrek aan medisch personeel en toegang tot zorg bestaat, en dat asielprocedures ernstig vertraging oplopen omdat met name kwetsbare vluchtelingen niet getoetst kunnen worden. Harbers verbindt aan deze bevindingen echter geen conclusies en zegt de EU-Turkije deal te blijven zien als “een uniek mechanisme”.

“Afspraken tussen de EU en Turkije worden nu al jaren niet nagekomen,” zegt Oxfam Novib directeur Michiel Servaes. “Europese landen zijn hun beloftes om vluchtelingen over te nemen niet of nauwelijks nagekomen, terwijl duizenden mannen, vrouwen en kinderen in mensonterende en uitzichtloze omstandigheden vast zitten op de Griekse eilanden. We mogen deze schandvlek voor Europa niet langer accepteren. 

Oxfam Novib roept de Europese landen op om:  

·     dringend eensgezindheid te bereiken over een eerlijke en duurzame regeling voor het delen van de verantwoordelijkheid voor asielzoekers die in Europa aankomen

·     bij Griekenland op aan te dringen onmiddellijk de bewegingsbeperking op te heffen die asielzoekers dwingen om op de Griekse eilanden te blijven. 

·      ervoor te zorgen dat Griekenland de beschikbare EU-financiering besteedt aan essentiële diensten zoals medische- en juridische diensten.

·      de planning van een eerlijk en efficiënt asielsysteem te ondersteunen en een langdurig en duurzaam opvang- en integratieplan op te stellen voor vluchtelingen in Griekenland.