'Wereld Plantendag: kijk verder dan de exoot'

Dit is een expertquote van Maarten Bruns van IVN Natuureducatie, in het kader van ANP Expert Support. U kunt dit bericht, of delen hiervan gebruiken op uw kanalen. Aanleiding: Tekort aan hoveniers dwingt mensen zelf aan de slag te gaan in de tuin | Tuintips | AD.nl

Steeds meer mensen gaan aan de slag in hun eigen tuin. Dit door het tekort aan hoveniers en de vele extra tijd die mensen door corona thuis doorbrengen. Maar belangrijk is wel om te beseffen dat we in Nederland wonen en niet in Zuid-Frankrijk. Morgen, 18 mei is het Wereld Plantendag en IVN Natuureducatie roept op om vooral aandacht te hebben voor de ‘gewone’ planten, die voor mens en natuur in Nederland het meest belangrijk zijn. Neem bijvoorbeeld de smeerwortel, die hebben we hier veel harder nodig dan de agave of de olijfboom.

Het is goed dat er een internationale dag is waarbij we stilstaan bij het belang van planten. Planten zijn een belangrijke pijler van ons ecosysteem, ze fleuren onze tuinen op en we eten ze dagelijks. De laatste jaren doen steeds meer tropische planten en bomen hun intrede in de Nederlandse tuinen. Maar juist de inheemse plantensoorten, die ons veel te bieden hebben, verdienen aandacht.

Ondanks dat de naam juist viezigheid doet vermoeden, is de smeerwortel zo’n plantje. Het is een van de meeste voorkomende wilde planten van Nederland. Deze Symhytum officinale, waarbij de Latijnse toevoeging ‘officinale’ min of meer als ‘apotheek’ kan worden uitgelegd, is goed voor de gezondheid én de biodiversiteit.

De soortnaam ‘officinale’ geeft aan dat we te maken hebben met een oud erkend geneeskruid. Smeerwortel kan ingezet worden bij klachten als botbreuken, kneuzingen en zwellingen en het helpt om wonden sneller te laten genezen. Zelfs bij reumatische klachten en spierpijnen kan het verlichting geven. Super handig zo’n plant in je eigen tuin.

Grotere insecten zoals langtongige hommels zijn gek op de prachtige wit tot roodpaarse bloemen. Daarnaast wordt de smeerwortel ook veelvuldig bezocht door kleinere insecten waaronder bijen. Zij maken vaak een gat onderin de kroonbuis om de nectar te ‘stelen’. Leuk weetje is dat dit verschijnsel ‘inbraak’ wordt genoemd.

Kortom: de ‘gewone’ smeerwortel, is dus helemaal zo gewoon niet. Vandaar dat IVN de smeerwortel op de ‘Fascination for Plants Day’ even extra in het zonnetje wil zetten.

Maarten Bruns is expert stadsnatuur van IVN Natuureducatie.