Oeganda verliest miljoenen aan inkomsten door belastingontwijking via Nederland

Oeganda loopt naar schatting 287 miljoen US-dollar aan belastinginkomsten mis doordat het bilaterale belastingverdrag tussen Oeganda en Nederland wordt gebruikt voor belastingontwijking door het Franse oliebedrijf Total en de China National Offshore Oil Company. Voor Total alleen gaat dit naar schatting om een bedrag van 191 miljoen US-dollar. Dit belastingverdrag, dat dubbele belastingen moet tegengaan, maakt het mogelijk voor multinationals hun bedrijfsstructuren zo in te richten dat zij in ontwikkelingslanden zo weinig mogelijk belasting betalen. Dit blijkt uit nieuw onderzoek van Oxfam dat vandaag, in aanloop naar de top van de Europese ministers van Financiën op 6 oktober, wordt gepubliceerd.

 Oxfam Novib schat in dat Oeganda circa 287 miljoen US-dollar aan belastinginkomsten kan verliezen door het ‘bilaterale belastingverdrag ‘(DTA) tussen Oeganda en Nederland. Dit is 5,7% van alle potentiële overheidsinkomsten uit het olie-exploitatie project van Total en China National Offschore Oil Company. Het bedrag is per jaar ook gelijk aan ongeveer 2% van het jaarlijkse gezondheidsbudget van het land. Inkomsten die Oeganda hard nodig heeft in de strijd tegen de corona pandemie.

“Het berekende bedrag is slechts een fractie van alle mogelijke fiscale verliezen van dit project voor Oeganda. Het huidige bilaterale belastingverdrag tussen Nederland en Oeganda maakt het mogelijk voor bedrijven om veel te weinig belasting af te dragen in ontwikkelingslanden - dit heeft dramatische gevolgen voor de financiën van Oeganda”, zegt Henrique Alencar, Oxfam Novib belastingexpert.

Oxfam's nieuwe rapport THE MONEY PIPELINE - Cursed by design: How the Uganda-Netherlands DTA is denying Uganda a fair share of oil revenues hekelt de rol van Nederland, dat door het Europees Parlement wordt beschouwd als belastingparadijs. Nederland is officieel de grootste investeerder in Oeganda, maar onderzoekers schatten in dat 95% van de investeringen afkomstig is uit derde landen. Het Nederlandse Landelijk Bureau voor Statistiek schat dat 80% van alle investeringen in Nederland direct naar andere landen gaat. Nederland is de thuisbasis van meer dan 14.000 brievenbusfirma's.

“De huidige heronderhandelingen over dit belastingverdrag zijn een duidelijke kans voor Nederland om er voor te zorgen dat Oeganda meer belastinginkomsten gaat ontvangen. Maar er zijn meer juridische hervormingen nodig om belastingontwijking via Nederland aan te pakken. Bij de komende bijeenkomst van de EU-ministers van Financiën staat de EU-zwarte lijst van belastingparadijzen hoog op de agenda. Maar de EU-criteria voor belastingparadijzen worden niet toegepast op EU-landen. Als dat wel zou gebeuren dan zou Nederland ook op de lijst van belastingparadijzen staan. ‘aldus Alencar.

Oxfam Novib roept Europese regeringen op om belastingontwijking door multinationals effectief te bestrijden en vraagt de Nederlandse regering de heronderhandeling van het belastingverdrag tussen Nederland en Oeganda spoedig af te ronden.