'Ontbossingswet werkt alleen als mkb steun krijgt voor uitvoering'

Koffie-importeurs slaan momenteel koortsachtig bonen in omdat de ontbossingswet er eind dit jaar aankomt. Deze wet – die ontbossing moet tegengaan – is natuurlijk positief voor natuur en maatschappij. Echter, doordat deze wet onderscheid maakt tussen hoog- en laagrisicolanden bestaat het risico dat koffiebedrijven kiezen voor de weg van de minste weerstand: koffie uit laagrisicolanden. Terwijl de meeste impact nu juist te maken is in de hoogrisicolanden. Alleen met de juiste tools en instrumenten van de overheid is deze situatie te voorkomen.

De mkb-koffiebedrijven uit ons duurzame-bedrijvennetwerk kopen veelal in bij kleinschalige koffieboeren in hoogrisicolanden, omdat ze gemotiveerd zijn de situatie daar te verbeteren. Het verzamelen van de voor de wet benodigde data -of het aantonen van compliancy- is hier alleen veel lastiger dan in laagrisicolanden. Het kost ze kortom nóg meer tijd en geld, terwijl duurzaam ondernemen al niet makkelijk is.

Bonenimport verplaatst

Het onderscheid tussen landen zorgt er ook voor dat grotere bedrijven met meer tijd en geld hun bonenimport kunnen verplaatsen naar laagrisicolanden. Daar is data vaak al wel op orde, maar heeft grootschalige ontbossing al plaatsgevonden.

Het gevolg: de ontbossingswet voorkomt zo niet wat het beoogt te doen, maar wordt een vinkjeszetoefening. Precies wat boeren en de natuur niet nodig hebben. Én precies wat zowel OESO-richtlijnen als de aankomende CSDDD-wet niet meer willen. Daarin wordt terugtrekken uit een land alleen als laatste optie beschouwd. De nadruk ligt op het voorkomen of beperken van negatieve impact en het zorgen voor herstel.

Eenvoudiger aantonen

Wat er nodig is? Het belangrijkste is misschien wel een datasysteem dat data beschikbaar stelt aan mkb’ers en kleinschalige boeren om eenvoudiger aan te tonen dat ze aan de wet voldoen. Deze is bij voorkeur Europees. En met instrumenten voor ondernemers om dit systeem in te richten en zo de grondoorzaken van ontbossing aan te pakken. Alleen dan doet de ontbossingswet wat het beoogt te doen en blijft ons dagelijkse bakkie pleur ook nog eens betaalbaar.