'Formele erkenning langdurige rouw in DSM-5 verlaagt toegang tot hulp nabestaanden'

Dit is een expertquote van Lonneke Lenferink, Fonds Slachtofferhulp, in het kader van ANP Expert Support. U kunt dit bericht, of delen hiervan gebruiken op uw kanalen. Aanleiding: Langdurige rouw in DSM-5 erkend als aparte stoornis - NRC

Langdurige, ook wel verstoorde of complexe rouw genoemd, en bijbehorende mogelijke symptomen staan sinds maart 2022 beschreven in de tekst revisie van de DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders). En dat is goed nieuws voor zowel nabestaanden als therapeuten en onderzoekers.

Er is sprake van een rouwstoornis wanneer normale rouwreacties – zoals intens verdriet, eenzaamheid, boosheid en moeite met acceptatie van het verlies – zodanig heftig zijn en lang aanhouden dat deze het dagelijks leven verstoren.

Kapotgeslagen wereldbeeld

Uit onderzoek blijkt dat dit soort klachten zich voornamelijk ontwikkelen na een zogenaamd ‘uitzonderlijk verlies’ – zoals moord, suïcide of als gevolg van een ramp. Dat heeft te maken met dat het wereldbeeld van iemand verstoord is. Iemand heeft het idee dat de wereld veilig en voorspelbaar is. Dan stapt een dierbare simpelweg de deur uit en wordt aangereden. Die confrontatie en dat kapotgeslagen wereldbeeld maakt dat mensen moeite hebben met het verwerken van verlies en daardoor een verhoogde kans hebben op het ontwikkelen van klachten.

Erkenning en toegang tot hulp

Dat deze vorm van rouw nu erkend is als psychische aandoening, kan een opluchting zijn voor nabestaanden die het, ook na langere tijd, niet lukt om het leven weer op te pakken. Zo’n diagnose geeft hen de erkenning dat ze het heel zwaar hebben, maar vooral ook toegang tot hulp die echt wat bij kan dragen.

Bovendien baseren de Nederlandse verzekeringsmaatschappijen hun vergoeding op de aandoeningen die in de DSM-5 beschreven staan. Alleen formeel erkende aandoeningen worden vergoed. Mensen die afgelopen jaren bij een therapeut kwamen met hevige rouwklachten konden toen niet het label verstoorde rouw krijgen. Hun zorg kon dus niet vergoed worden, en nu wel. Dat is superbelangrijk.

Rouwgerichte behandeling meest effectief

In verschillende onderzoeken is bewezen dat een rouwgerichte behandeling effectiever is in het verminderen van klachten dan een behandeling gericht op bijvoorbeeld posttraumatische stressreacties of depressie – labels die nu vaak in de praktijk gebruikt werden om klachten als gevolg van rouw te omschrijven.

Ik denk ook dat therapeuten nu bewuster zijn dat de rouwstoornis bestaat. Daardoor wordt het voor hen makkelijker om de juiste behandeling te bieden. En ik hoop dat mensen die vastlopen in het rouwproces hier meer over te weten komen, zodat zij de weg naar hulp vinden en het omgaan met het verlies dragelijker wordt.

Lonneke Lenferink​​​​​​, onderzoeker/pyscholoog op het gebied van rouw, Fonds Slachtofferhulp