CODA Paper Art 2017 toont werk van 31 kunstenaars

Stevig en solide, tactiel en dynamisch, overweldigend en indrukwekkend, subtiel en ontroerend. Papier is een relatief eenvoudig materiaal dat kunstenaars en ontwerpers inspireert om op verbluffende en dynamische of juist op ontroerende en subtiele wijze de eindeloze mogelijkheden en zeggingskracht tonen. Na een bijzonder succesvolle editie in 2015 presenteert CODA Museum Apeldoorn van 5 juni tot en met 29 oktober CODA Paper Art 2017, een tentoonstelling die alle ruimte biedt aan beeldende kunst van en op papier. CODA Paper Art 2017 brengt het werk van ruim 30 kunstenaars uit binnen- en buitenland samen in een indrukwekkende tentoonstelling. Tien van hen maken speciaal voor CODA Paper Art 2017 nieuw werk.

Papier verwondert en inspireert. De kracht van papier is ongekend en veelzijdig. Schoonheid en kleurenpracht gaan hand-in-hand met thema’s als duurzaamheid, actualiteit en innovatie. Het transparante, open gebouw van CODA biedt fantastische mogelijkheden voor installaties en ruimtelijk werk van groot formaat. Een aantal kunstenaars heeft in de aanloop naar CODA Paper Art 2017 concepten uitgewerkt voor soms meer dan levensgrote sculpturen en installaties die de ruimte vullen. Voor CODA Paper Art 2017 maakt Hector Madera (1977, Puerto Rico) een kleurrijk werk dat opgebouwd  is uit losse delen die samen een metershoge sculptuur vormen. Zo speelt hij met het contrast tussen de fragiliteit van het materiaal en de uiteindelijke stevigheid van het object. Terforation 2017-016, een nieuwe sculptuur van Angela Glacjar (1970, Duitsland), is 3.40 meter hoog en 4.50 meter lang. Met vellen gescheurd en ongekleurd papier creëert zij een massieve sculptuur dat op indrukwekkende wijze communiceert met de ruimte, licht en schaduw.

Kim Habers (1979, Nederland) transformeert papier tot grote, indrukwekkende sculpturen die de zwaartekracht tarten. De lijnen lijken van het papier te komen terwijl het papier zelf in de ruimte lijkt te bewegen. De patronen suggereren een eindeloze gedachtestroom, stedelijke constructies en weefsels die overgroeid zijn met verschillende lagen van papieren structuren. Habers' installaties zijn droomachtige werelden die de toeschouwer uitnodigen aandachtig te kijken en de door Habers gecreëerde wereld te ontdekken. Voor Paper Art 2017 maakt ook zij nieuw werk.

Fantasiewerelden spelen ook een belangrijke rol in het werk van Paul Westcombe (1981,Schotland). Voor zijn vervreemdende, humoristische en Bosschiaanse tekeningen gebruikt hij koffiebekers, metrokaartjes en bonnetjes. Zijn gedetailleerde tekeningen komen spontaan tot stand maar zijn met de grootst mogelijke zorg ingekleurd. Naast de koffiebekers en een selectie metrokaartjes toont CODA Paper Art 2017 ook zijn Composite Drawings . Deze betekende vellen A4-papier kunnen op zichzelf bestaan, maar in een grid opgehangen vormen ze levensgrote, indrukwekkende tekeningen vol detail waar Westcombe maanden aan werkt.

Vienna Romanée (1987), geboren en getogen in Apeldoorn, is een van de jongste deelnemers aan CODA Paper Art 2017. Met haar Datanaaiproject besteedt ze aandacht aan het begrip tijd. Datanaaiproject  bestaat uit uitgeknipte krantenpapierstroken met daarop de dagen van de week en data die ze met menselijk haar aan elkaar naait. Het werk blijft tijdens de tentoonstelling ‘under construction’. Op een aantal dagen werkt Romanée in de tentoonstelling verder aan het project met papierstroken die bezoekers kunnen inleveren.

CODA Paper Art 2017 reflecteert ook op de actualiteit. Zo gaat Miriam Londoño (1955, Colombia) in op de vluchtelingecrisis met afbeeldingen van stromen vluchtelingen die zij maakt uit draden papierpulp. De thematiek van Refugees en Uncertain routes ligt Londoño na aan het hart vanwege het feit dat zij zelf immigrant is. Met haar sculptuur Huizinge 3,6 behandelt Ina Fekken (1960, Nederland) de Groningse gaswinningsproblematiek. De  kwetsbaarheid van het materiaal houdt direct verband met de kwetsbaarheid van het gebied. Met de meer dan honderd papieren vagina’s in No more cuttings richt Papersmith – pseudoniem van Mandy Smith (1985, Engeland) – zich op genitale verminking bij vrouwen en meisjes. Met haar virtual reality videowerk in CODA Paper Art 2017 geeft zij papier niet alleen een nieuwe en innovatieve  dimensie maar vraagt zij zich ook af of wij in de toekomst natuurfenomenen en culturele uitingen nog werkelijk zien of alleen aan de hand van afbeelding en bijvoorbeeld virtual reality zullen beleven.

Een aantal kunstenaars in CODA Paper Art 2017 stelt onderzoek, innovatie en techniek centraal in hun werk. Light Harvest  van de Chinese Jiangmei Wu is een uitvergrote versie van het eiwitcomplex dat een belangrijke rol speelt bij fotosynthese . Het werkt toont niet alleen de precieze driedimensionale structuur en de functie van het eiwit, maar ook de schoonheid van de natuur op atomisch niveau. Wu verbindt in haar manshoge sculptuur verschillende technieken en disciplines met elkaar. Zo combineert ze Nojima, een Origami-vouwtechniek met papier dat met een laser gesneden is een middels een computerprogramma bewerkt is met een patroon. Met ‘video mapping’ en ‘processing’ realiseert zij een projectie die op sculptuur wordt afgespeeld. De combinatie van biologie, scheikunde, papiervouwkunst en de nieuwste digitale technieken maken Light Harvest tot een intrigerend werk dat balanceert op de grens van beeldende kunst en wetenschap.

Ook sieraden maken onderdeel uit van CODA Paper Art 2017. Ted Noten (1956, Nederland), vertegenwoordigd in de CODA Collectie met diverse sieraden en objecten, experimenteerde voor zijn collectie Paper Replicas met 3D-printen in papier. Ongeveer 100 stukken uit Notens oeuvre werden in papier geprint en zo gereproduceerd. Met zijn reproducties refereert Noten aan ideeën over waarde en originaliteit. Want wat is (een) origineel? Wat is het verschil tussen een origineel en een reproductie? Is kunst niet altijd een reproductie van een idee? En vormen deze replica’s een archief van Notens oeuvre of blijken ze juist een toevoeging? En wat betekent dit alles voor het vakmanschap van dé of meer specifiek deze kunstenaar?

De in 2016 overleden kunstenaar en sieraadontwerper Nel Linssen (1935, Nederland)  is een van de belangrijkste sieraadkunstenaars die werkte met papier. Door te vouwen creëerde zij talloze sieraden, eveneens aanwezig in de collectie van CODA, die direct herkenbaar zijn aan de karakteristieke techniek en het opvallende kleurgebruik. De keuze voor papier als materiaal was een bewuste voor Linssen. Het materiaal bood haar de mogelijkheid bepaalde vormen en structuren te creëren, geïnspireerd door de natuur, die bovendien zeer draagbaar zijn. Het belang van Linssens werk is groot. CODA eert Nel Linssen dan ook tijdens CODA Paper Art 2017 met een bescheiden retrospectief van haar werk.

Wout Kommer (1991, Delft) en Jan Portheine (1992, Utrecht), de ontwerpers van de KarTent, zochten naar een oplossing voor de grote troep die achterblijft na muziekfestivals. Festivalkampeerders blijken hun tent vaak achter te laten op het terrein waardoor enorme bergen afval ontstaat. De KarTent is een tent van karton, uit één stuk, die gemakkelijk in elkaar kan worden gezet, geschikt is voor twee personen en na gebruik gerecycled kan worden. De tent kan enkele weken in de buitenlucht overleven vanwege de kartonsoort die weinig water opneemt, waarmee de kracht van de structuur én het materiaal wordt aangetoond. De tenten van KarTent komen tijdens CODA Paper Art op diverse plekken in CODA terug.

CODA Museum heeft ArtEZ student Sabrine Berendsen (1993) uitgenodigd de PR campagne voor CODA Paper Art 2017 te ontwerpen. Zij koos voor beeld uit de serie Cosmic Surgery van Alma Haser (1989) en een beeld van Gino Antonisse. Door deze manier van opdrachtverstrekking motiveert en stimuleert CODA jonge, startende vormgevers en kunstenaars terwijl zij werken aan hun portfolio en cv.

CODA Paper Art heeft plaats van 5 juni tot en met 29 oktober. www.coda-apeldoorn.nl/paperart. De tentoonstelling wordt op 5 juni om 14.30 uur geopend door CODA directeur Carin Reinders en Detlev Cziesso, wethouder Cultuur.

Deelnemend kunstenaars

Gino Anthonisse | Ina Fekken | Natasha Frisch | Angela Glajcar | Kim Habers | Alma Haser | Veronica Hodges | Pao Hui Kao | Paul Jackson | Jae Ko | Cara Johnson | KarTent | Jimin Kim | Momoko Kumai | Woojai Lee | Nel Linssen | Miriam Londoño | Elke  Lutgerink | Hector Madera | Naomi McIntosh | Ted Noten | Papersmith | Vienna Romanée | Perishable Rush | Isis Shiffer | Frank Straatman | Lillian Vlaun | Mia Wen-Hsuan Liu | Paul Westcome | Jiangmei Wu | Kumi Yamashita