Lachgasgebruik jongeren sinds verbod afgenomen, maar gebruik in auto blijft

Utrecht – Jongerenorganisatie TeamAlert, die zich inzet voor de verkeersveiligheid van jongeren, onthult de resultaten van haar recente onderzoek naar lachgasgebruik onder 1565 jongeren. De uitkomsten zijn meegenomen in TeamAlert’s nieuwe Rij ballonvrij-campagne: een campagne om het lachgasgebruik van jonge autobestuurders tegen te gaan.

1 op de 5 jongeren gebruikt lachgas

Sinds 1 januari is het officieel verboden: het bezitten, verkopen en vervoeren van lachgas. Eind 2022, vóór de intrede van het lachgasverbod, verwachtte de meerderheid van de jonge lachgasgebruikers dat het verbod niet zou zorgen voor een vermindering in lachgasgebruik (TeamAlert, 2022). De resultaten uit recenter onderzoek van TeamAlert (2023) suggereren echter dat het lachgasgebruik onder jongeren tussen de 16 en 24 jaar sinds de intrede positief is veranderd. In 2023 gaf 19% van de jongeren aan wel eens lachgas te gebruiken (TeamAlert, 2023). Dit is 7% minder in vergelijking met het aandeel jongeren dat lachgas gebruikte vóór het verbod.

Positieve sociale norm

De meerderheid van de jongeren staat positief tegenover het lachgasverbod. De jongeren vinden het lachgasverbod zinvol en vinden het goed dat er een verbod is. Dit weerspiegelt een positieve sociale norm onder jongeren. Volgens meer dan de helft van de ondervraagde jongeren is niet alleen hun eigen gebruik verminderd of volledig gestopt. Ook is volgens de meerderheid van de jongeren het gebruik in hun sociale omgeving afgenomen.

Nog steeds risico’s in het verkeer

Hoewel het lachgasgebruik onder jongeren is afgenomen, blijft er een zorgwekkende groep die lachgas gebruikt in de auto. Vergelijkbaar met een onderzoek van TeamAlert vóór het verbod, blijkt dat na het verbod 37% van de jonge lachgasgebruikers nog steeds lachgas in de auto gebruikt. Hiervan gebruikt 10% lachgas in een rijdende auto en 27% in een geparkeerde auto. Dit laatste kan ook leiden tot gevaarlijke verkeerssituaties doordat de drempel om toch te gaan rijden volgens de jongeren laag is. Om jongeren bewust te maken van de gevaren en de sociale norm te zetten dat het niet normaal is met lachgas te rijden, voert TeamAlert voor de vierde keer campagne.

Minister Mark Harbers (Infrastructuur en Waterstaat): “Lachgas is ongezond en gevaarlijk. Het gebruik is illegaal en de politie treedt daartegen op. De cijfers van TeamAlert geven me een dubbel gevoel. Het is goed om te zien dat het lachgasgebruik is afgenomen sinds de invoering van het lachgasverbod. Tegelijkertijd blijkt hieruit dat de wet regelmatig wordt overtreden, want het middel wordt nog steeds gebruikt. Ook achter het stuur, en dat is levensgevaarlijk aangezien je hierdoor minder goed je aandacht op de weg kan houden. Het is heel belangrijk om te blijven benadrukken dat dit een verboden middel is. Goed dat TeamAlert dat de komende weken weer gaat doen.”

Rij ballonvrij-campagne

Jongerenorganisatie TeamAlert trapt vandaag de Rij ballonvrij-campagne af om lachgasgebruik in het verkeer tegen te gaan. Met de slogan ‘Word geen clown in het verkeer’ wordt via sociale media diverse content verspreid om veilig verkeersgedrag onder jongeren te stimuleren. Het belangrijkste campagne element is de ‘De Grote Rij ballonvrij-quiz’. Een online spelshow, gepresenteerd door presentator en influencer Ta Joela, waarbij jongeren hun kennis testen over lachgas. Ook worden jongeren online uitgedaagd de belofte te maken nooit meer lachgas in het verkeer te gebruiken. Als aftrap van de campagne trekken vandaag een aantal jongerenvoorlichters, verkleed als clown, door het centrum van Den Haag. Middels een quiz gaan de voorlichters met jongeren in gesprek over de gevaren van lachgas in het verkeer. De campagne streeft naar positieve gedragsverandering zodat alle jongeren veilig deelnemen aan het verkeer.