'Circulaire mineralen worden niet genoeg ingezet als alternatief voor kunstmest'

Akkerbouwers hebben behoefte aan duurzame alternatieven voor kunstmest, maar het loont nog onvoldoende om te kiezen voor circulaire mineralen als meststof. Circulaire mineralen zijn vloeibare meststoffen geproduceerd uit onder andere drijfmest en hebben een minder negatieve impact op het milieu.

De problematiek rondom het aanbod van mest krijgt veel aandacht, terwijl de vraagkant onderbelicht is en voor een echte doorbraak essentieel kan zijn. Wat hebben boeren nodig om circulaire mineralen te gaan gebruiken? Invest-NL onderzocht samen met advies- en ingenieursbureau TAUW de redenen waarom deze mineralen niet ingezet worden als duurzaam alternatief voor dierlijke en kunstmest.

Minerale meststoffen zijn essentieel in ons landbouwsysteem; ze zorgen voor leven en laten gewassen groeien. Helaas gebruiken we in Nederland de beschikbare mineralen niet efficiënt, en zorgen mineralen via kunstmest of dierlijke mest voor emissies naar bodem, lucht en water. Een systeemwijziging is dringend nodig. Het recyclen van mineralen uit bestaande stromen kan de milieubelasting verlagen en biedt voordelen. Helaas worden deze mineralen beperkt teruggewonnen en vinden ze moeilijk afzet.

De resultaten van het onderzoek helpen bedrijven beter in te schatten welke producten ze moeten ontwikkelen. Ook bevorderen ze synergie met bestaande infrastructuur en maken ze investeringen aantrekkelijker voor financiers.

Onze drie belangrijkste aanbevelingen zijn:

1. Integrale nationale aanpak ondersteunend aan lokale ketens. De productie en afzet van circulaire mineralen kunnen alleen worden gerealiseerd als de wetgeving op nationaal niveau gericht is op het ondersteunen van lokale besluitvorming en stimuleren van lokale productie.

2. Inzet op nieuwe infrastructuur. Circulaire mineralen passen door hun vloeibare vorm en lagere concentratie, anders dan kunstmest, vaak niet in de huidige infrastructuur. Dit vraagt om aanpassingen en investeringen in opslag, transport en verwerking op het land.

3. Technologische ontwikkeling. De huidige technologie kan al veel, maar verdere investeringen zijn nodig om het product beter te laten aansluiten op de vraag.

Een kijk vanuit de vraagkant laat zien dat overheden een belangrijke rol spelen in het stimuleren van de vraag, het mogelijk maken van productie en het benutten van lokale kracht van circulaire mineralen. Slimme koppelingen met groen gasproductie en andere manieren van werken via fertigatie verbeteren de businesscase van circulaire mineralen. Dit helpt technologieontwikkelaars bij het verkrijgen van de juiste financiering en draagt bij aan de ontwikkeling van circulaire mineralen die concurreren met het (te) goedkope alternatief, kunstmest.