Waterschappen zetten volgende stap naar circulaire economie

Nederland circulair in 2050. Die ambitie heeft het kabinet neergezet in het Rijksbrede programma ‘Nederland Circulair in 2050’ en is door maatschappelijke partners en meer dan 350 ondertekenaars onderschreven in het Grondstoffenakkoord. Op 15 januari zijn vijf transitieagenda’s, aan staatssecretaris Van Veldhoven (Infrastructuur en Waterstaat) overhandigd om de omslag naar een circulaire economie te versnellen. Ook waterschappen pakken de handschoen op en presenteren de volgende stap in het Grondstoffenakkoord door alvast een eerste aanzet te geven voor een Taskforce Herijking Afvalstoffen.

Met het Grondstoffenakkoord is de basis gelegd voor de ontwikkeling van 5 transitieagenda’s: Biomassa & Voedsel, Kunststoffen, Maakindustrie, Bouw en Consumptiegoederen. Met deze transitieagenda’s wordt in beeld gebracht welke knelpunten in regelgeving, toezicht en handhaving duurzame, circulaire innovaties in de weg staan en hoe deze kunnen worden weggenomen.

Wegnemen van juridische en fiscale belemmeringen

Uit een aantal transitieagenda’s blijkt dat de huidige (afval)regelgeving niet goed is ingericht op de circulaire economie, waardoor te veel (her)bruikbare grondstoffen en materialen links blijven liggen. Het is noodzakelijk dat niet de afkomst maar de toepassing van teruggewonnen grondstoffen leidend is en deze regelgeving wordt aangepast. Om die reden is in verschillende transitieagenda’s voorgesteld om een Taskforce Herijking Afvalstoffen op te zetten. De waterschappen nemen hier het voortouw in door een werkplan voor deze taskforce op te stellen. Het is de bedoeling dat de taskforce bestaat uit een brede vertegenwoordiging van publieke en private belanghebbenden. De waterschappen hebben oud-minister, en huidig lid van de Raad van State, Winnie Sorgdrager bereid gevonden de taskforce vanaf 1 mei voor te zitten.

Grondstoffen uit afvalwater

Met de presentatie van de transitieagenda’s en het voornemen om de Taskforce Herijking Afvalstoffen in het leven te roepen, willen de waterschappen de circulaire economie een stap dichterbij brengen. Waterschappen beschouwen afvalstromen steeds meer als een bron van duurzame energie en waardevolle grondstoffen. Denk hierbij aan grondstoffen uit afvalwater en berm- en slootmaaisel. Door toepassing van innovatieve technieken kunnen stoffen zoals fosfaat en cellulose worden teruggewonnen en kunnen vezels uit grassen worden toegepast in composieten. Om de innovatie op dit gebied te versnellen zijn aanpassingen in wet- en regelgeving vereist. 

Ingrid ter Woorst, bestuurslid van de Unie van Waterschappen: “We zien in de komende jaren een groot probleem opkomen: een toenemende grondstoffenbehoefte door onder meer een groeiende wereldbevolking en een aarde die uitgeput raakt. Hierdoor moeten we veel efficiënter met onze grondstoffen omgaan. En dat biedt kansen. De waterschappen winnen steeds meer grondstoffen terug uit afvalwater. Ook zien we mogelijkheden om vrijgekomen biomassa terug te brengen in de bodem. De bodem gaat daardoor beter functioneren wat gunstig is voor de kwaliteit van ons oppervlaktewater. Door de huidige regelgeving is dit in de praktijk maar beperkt uitvoerbaar. Het Rijk moet mede haar verantwoordelijkheid nemen en constructief blijven meedenken en meewerken aan het circulaire gedachtengoed.”