Nieuwe supercomputer van Jules Verne consortium biedt ongekende rekencapaciteit

Het Jules Verne consortium (GENCI en CEA in Frankrijk en SURF in Nederland) maakt bekend dat GENCI begin 2026 een nieuwe Europese supercomputer zal huisvesten en exploiteren in Frankrijk. De supercomputer zal worden gebaseerd op Europese hardware- en softwaretechnologieën. Het is van wereldklasse en wordt het tweede zogeheten exascale-systeem in Europa dat Europese, Franse en Nederlandse onderzoekers de ongekende rekencapaciteit biedt van meer dan 1 exaflop/s – een miljard maal miljard: een “1” gevolgd door 18 nullen – per seconde. Dat staat gelijk aan meer dan 5 miljoen moderne laptops of PC's, met meer dan 300 petabyte aan opslag bij de start.

Supercomputers van cruciaal belang

De supercomputer van het Jules Verne consortium zal fungeren als een versneller in het nauwkeuriger modelleren van de effecten van klimaatverandering, helpen bij de ontwikkeling van nieuwe materialen, energiebronnen en koolstofarme mobiliteit, zoals zonnecellen, waterstof(katalyse) en windenergie. Ook zal het bijdragen in het gebruik van de virtuele representatie (digital twins) van het menselijk lichaam ten behoeve van gepersonaliseerde geneeskunde. De supercomputer zal eveneens het hoofd bieden aan de dataexplosie die wordt gegenereerd door wetenschappelijke instrumenten (zoals telescopen, satellieten en netwerken van sensoren).

Het gebruik van supercomputers is van cruciaal belang geworden voor wetenschap, industrie en beleidsmakers om data op de meest energie-efficiënte manier te verwerken, simuleren en beoordelen.

Minister Dijkgraaf van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap: “Geweldig nieuws dat de Europese wetenschappelijke gemeenschap met Frankrijk en Nederland voorop de handen ineen slaat om de supercomputer van het Jules Verne consortium te realiseren. Hiermee bevestigt Europa zijn positie in de wereldtop van het onderzoek. De auteur Jules Verne wekte onze nieuwsgierigheid met verhalen over een technologische toekomst waarin men kan reizen naar de maan of de diepzee. Dat doen we via deze supercomputer opnieuw. Wetenschappers krijgen met deze enorme computerkracht een blik op de toekomst en kunnen zo bijdragen aan het oplossen van fundamentele maatschappelijke vraagstukken in bijvoorbeeld de gezondheidszorg of het tegengaan van klimaatverandering.”

Financiering

De totale kosten voor de aanschaf en het beheer van het systeem bedragen 542 miljoen euro gedurende 5 jaar. Hiervan wordt 271 miljoen euro verstrekt door EuroHPC (een partnerschap van de EU, Europese landen en private partijen), 8 miljoen euro door het Nederlandse ministerie van Cultuur, Onderwijs en Wetenschap en 263 miljoen euro voornamelijk door het Franse ministerie van Hoger Onderwijs en Onderzoek, GENCI (Grand Equipement National de Calcul Intensif), CEA (Commissariat à l'Energie Atomique et aux Energies Alternatives) en het Franse secretariaat-generaal voor Wetenschap en Innovatie.

Doordat Nederland mee-investeert aan de supercomputer kunnen Nederlandse onderzoekers direct gebruik maken van een deel van de rekentijd op de computer. Dit is in aanvulling op de rekentijd die door middel van een proposal kan worden aangevraagd door Europese onderzoeksgroepen en het bedrijfsleven omdat het een EuroHPC supercomputer is.

“Wij zijn trots dat we in het Jules Verne consortium samenwerken om het onderzoek naar maatschappelijke uitdagingen significant verder te kunnen brengen. Deze supercomputer gaat Nederlandse onderzoekers verder helpen bij het uitvoeren van complexe simulaties op het gebied van klimaatwetenschappen en engineering tot geneeskunde en astronomie. We zijn super trots dat onze SURF experts in grootschalig rekenen hier een bijdrage aan kunnen leveren en zo onderzoekers kunnen helpen in hun werk," aldus Jet de Ranitz, voorzitter raad van bestuur SURF.

Hosting en ondersteuning

Nadat EuroHPC de supercomputer eind 2025 aanschaft, wordt deze gehost in het TGCC (Très Grand Centre de calcul) datacentrum van CEA.

Behalve de machine zelf zal het Jules Verne consortium, in samenwerking met andere EuroHPC consortia, gebruikersondersteuning en training bieden aan Europese onderzoekers bij het porten en optimaliseren van hun toepassingen op de supercomputer.

Voor meer informatie zie ook het persbericht van EuroHPC.