Slechte kantoorverlichting blijft oorzaak van vermoeidheid en concentratieproblemen

In Nederlandse kantoorgebouwen blijkt de verlichting nog altijd een onderschatte factor in de strijd tegen werkgerelateerde vermoeidheid en concentratieverlies. Dat blijkt uit recente analyses van arbodiensten en arbeidsdeskundigen, die waarschuwen voor de impact van onvoldoende of verkeerd afgestelde verlichting op de gezondheid van werknemers.

Hoewel het belang van ergonomisch meubilair en voldoende pauzes breed erkend wordt, blijft verlichting vaak buiten beschouwing bij het optimaliseren van de werkomgeving. Dat is opmerkelijk, aangezien onderzoek van onder meer het TNO aantoont dat de kwaliteit van kunstlicht direct samenhangt met cognitieve prestaties, stemming en het slaap-waakritme van medewerkers.

Invloed op de biologische klok

Licht speelt een centrale rol in de regulatie van het menselijk bioritme. Kunstmatige verlichting die te zwak, te fel of van een ongeschikte kleurtemperatuur is, kan het natuurlijke dag-nachtritme verstoren. Dit heeft onder meer gevolgen voor de aanmaak van melatonine, het hormoon dat het lichaam voorbereidt op slaap. Werknemers die langdurig worden blootgesteld aan ongeschikt licht, kunnen hierdoor niet alleen overdag minder alert zijn, maar ook ’s nachts slechter slapen.

Arbo-experts signaleren een toename van klachten als vermoeide ogen, hoofdpijn en een algeheel gevoel van mentale uitputting. Vooral in open kantooromgevingen waar veelvuldig gebruik wordt gemaakt van verouderde TL-verlichting of slecht geplaatste lichtbronnen, is het risico op gezondheidsklachten aanzienlijk.

Verouderde systemen nog wijdverbreid

Ondanks het groeiende aanbod van innovatieve verlichtingsoplossingen, maken veel bedrijven nog gebruik van oudere systemen die onvoldoende lichtkwaliteit bieden. Traditionele TL-buizen geven vaak flikkerend of koud licht en verliezen na verloop van tijd hun helderheid. Ook de plaatsing van verlichting speelt een rol: fel licht recht boven beeldschermen kan hinderlijke reflecties veroorzaken en daarmee de visuele belasting vergroten.

Ledverlichting als duurzaam alternatief

Experts pleiten voor een bredere toepassing van ledverlichting op de werkvloer. Deze technologie is niet alleen energie-efficiënt, maar biedt ook stabiel en flikkervrij licht. Bovendien maken veel moderne ledsystemen het mogelijk om de kleurtemperatuur aan te passen gedurende de dag: koeler licht in de ochtend om focus te bevorderen, warmer licht in de middag voor ontspanning.

In combinatie met strategisch gebruik van daglicht, kan ledverlichting bijdragen aan een aangenamere en gezondere werkomgeving. Het optimaliseren van de lichtinval door bijvoorbeeld werkplekken nabij ramen te situeren, blijft volgens deskundigen een effectieve en vaak eenvoudige ingreep.

Oproep tot structurele evaluatie

Arbodiensten roepen werkgevers op om niet alleen bij nieuwbouw of renovatie aandacht te besteden aan verlichting, maar ook bestaande werkplekken regelmatig te evalueren. Het systematisch controleren van lichtintensiteit, plaatsing en kleurtemperatuur zou onderdeel moeten zijn van het bredere arbobeleid.

In een tijd waarin hybride werken en mentale gezondheid hoog op de agenda staan, blijkt goede kantoorverlichting een essentieel maar vaak over het hoofd gezien onderdeel van duurzaam werkplezier.