BioClock wetenschappers: de zomertijd is slecht voor de gezondheid

28 MRT 2025 15:38 | Leiden University Medical Center (LUMC)

De wisseling van wintertijd naar zomertijd hangt samen met een hoger risico op gezondheidsproblemen. ‘De zomertijd sluit niet goed aan bij onze biologische klok en dit vergroot de kans op overgewicht, diabetes type 2, hart en vaatziekten en zelfs bepaalde vormen van kanker. Daarom pleiten wetenschappers verenigd in het BioClock consortium om het verzetten van de klok af te schaffen en over te gaan op de tijd die het beste aansluit bij de tijden waarop de zon in Nederland opkomt en weer ondergaat: zo claimt hoogleraar Joke Meijer van het BioClock consortium, waar het Leids UMC een voortrekkersrol in heeft.

Natuurlijke tijd

Ondanks consensus bij een grote groep internationale wetenschappers en het voornemen van de EU, is de klokwissel nog niet afgeschaft. ‘We hopen nu dat dat in 2026 wel gebeurt. We willen permanent naar een natuurlijk tijd. Daarmee bedoelen we de tijdzone die het beste aansluit bij de ligging van een gebied. Voor Nederland is dat de West-Europese tijdzone, net als in Engeland. ’, aldus Meijer.

Gezonder slapen

Het volgen van de natuurlijke tijd past het best bij onze biologische klok: het ingebouwde uurwerk dat de dag- en nachtritmes in ons lichaam aanstuurt. Daglicht zorgt ervoor dat de biologische klok in de pas blijft lopen met de omgeving. Het zien van licht in de ochtend versnelt je biologische klok en helpt je om op tijd wakker te worden. Als het in de avond langer licht blijft, vertraagt het juist je biologische klok, wat ervoor zorgt dat je later in slaap valt en ’s ochtends moeilijk op tijd je bed uitkomt. Meijer: ‘De natuurlijke tijdzone sluit daarom het beste aan bij onze biologische klok en draagt bij aan een gezondere slaap.’

Meer dan zeventig Europarlementariërs steunen afschaffing

Het standpunt van het BioClock Consortium voor het afschaffen van de halfjaarlijkse klokwisselingen en het overgaan op permanente natuurlijke tijd sluit aan bij het advies van het RIVM en andere (inter)nationale wetenschappelijke organisaties die zich richten op slaap en de biologische klok. Ook de Europese Commissie besloot in 2019 al dat de halfjaarlijkse klokwisselingen moesten stoppen, maar het politieke besluit blijft uit. Wanneer komt daar verandering in? Meijer: ‘We blijven het proberen. Meer dan zeventig Europarlementariërs hebben opnieuw een brief aan de baas van de Europese Commissie Ursula von der Leyen ondertekend met het verzoek om de klokwissel af te schaffen. Uiteindelijk gaat het ons lukken want we hebben ijzersterke wetenschappelijke argumenten.’

Meer binnen de rubriek Zorg