Onderzoekers van het LUMC en Sanquin Research hebben een beslismodel ontwikkeld dat per baby en per moment voorspelt of een bloedplaatjestransfusie zinvol is. Het model is speciaal gemaakt voor te vroeg geboren baby’s met een ernstig tekort aan bloedplaatjes, een situatie die bij bijna een derde van deze groep voorkomt.
“Tot nu toe was alleen bewezen dat het in sommige omstandigheden níét goed is om bloedplaatjes te geven”, zegt arts-onderzoeker en promovendus Hilde van der Staaij van de afdeling Neonatologie van het LUMC. “Maar wanneer het wél een goed moment is, dat was nog nooit wetenschappelijk aangetoond.”
Het model berekent het risico op ernstige bloedingen of overlijden, en vergelijkt twee scenario’s: wél of géén transfusie. Daarbij kijkt het niet alleen naar het aantal bloedplaatjes, maar naar een combinatie van medische factoren, zoals infecties, beademing en medicatie. Als de toestand van de baby verandert, rekent het model opnieuw. Zo ontstaat een actueel en persoonlijk advies.
De onderzoekers gebruikten gegevens van meer dan duizend baby’s uit Nederland, Stockholm en Berlijn. Het model is succesvol getest met data van een eerdere studie. De methode is ook breder toepasbaar: het laat zien hoe je met goede data en slimme rekenmethodes medische keuzes beter kunt afstemmen op de patiënt.
De studie is een voorbeeld van open science: kennis delen en transparant werken. Collega-wetenschappers wereldwijd kunnen met deze aanpak aan de slag.
Het model is nog niet klaar voor gebruik in de praktijk. Vervolgonderzoek moet uitwijzen bij welk risiconiveau een transfusie wel of niet zinvol is, en of het model echt leidt tot betere zorg. Tot die tijd blijft het advies om pas een transfusie te geven bij een waarde onder de 25, zoals de internationale richtlijn voorschrijft.