Hevige gevechten in de Libische hoofdstad Tripoli in de afgelopen 72 uur hebben de bevolking, aanwezige migranten en vluchtelingen ernstig in gevaar gebracht. Dat stelt Artsen zonder Grenzen. De gebeurtenissen bewijzen volgens de organisatie nogmaals dat Libië geen veilig land is. Europese overheden moeten hun verantwoordelijkheid nemen om de kwetsbare mensen die er vastzitten te helpen.
Op zondag 26 augustus zijn er gevechten uitgebroken tussen rivaliserende gewapende groepen in Tripoli. Zware bombardementen op woonwijken hebben een nog onbekend aantal slachtoffers gemaakt. De gevechten brachten ook de levens van zo’n 8.000 vluchtelingen, asielzoekers en migranten in de verschillende detentiecentra in de stad in gevaar.
‘Deze gevechten laten nogmaals zien dat Libië niet veilig is voor migranten, asielzoekers en vluchtelingen’, zegt Ibrahim Younis, landencoördinator van Artsen zonder Grenzen in Libië. ‘Veel van hen zijn hun eigen land ontvlucht vanwege oorlog of hebben maandenlang in de meest verschrikkelijke omstandigheden geleefd, voordat ze in Libische detentiecentra terechtkwamen. Ze zijn extreem kwetsbaar en bevinden zich nu in weer een ander conflict. Deze mensen mogen niet gevangen zitten, alleen omdat ze op zoek zijn naar een veilig en beter leven. Ze moeten meteen worden vrijgelaten en geëvacueerd naar een veilig land.”
Sinds het losbarsten van de gevechten zijn de humanitaire noden in de detentiecentra groter dan ooit. De toegang voor hulpverleners van Artsen zonder Grenzen en andere organisaties is echter beperkt. Ook de Libische bevolking in en rond Tripoli wordt getroffen door de gevechten en heeft onvoldoende toegang tot gezondheidszorg.
Volgens de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR komt bijna de helft van de mensen in detentiecentra uit conflictgebieden, waaronder Eritrea, Ethiopië, Somalië en Sudan. Volgens internationale verdragen hebben deze mensen recht op bescherming. Toch zijn de Libische overheid en de internationale gemeenschap er niet in geslaagd een effectieve asielprocedure op te zetten. Europese landen voeren daarentegen juist een beleid om te voorkomen dat asielzoekers Libië verlaten. Zo financiert Europa de Libische kustwacht. Die stuurt mensen die de Middellandse Zee proberen over te steken terug, waardoor de detentiecentra nog verder overbevolkt zijn geraakt.
Artsen zonder Grenzen roept Europese overheden op om te erkennen dat Libië niet veilig is. Er moet meer worden gedaan om de mensen die in het land gevangen zitten een veilige en waardige uitweg te bieden.
Artsen zonder Grenzen werkt sinds 2011 in Libië en biedt vanaf 2016 hulp in de detentiecentra in Tripoli. Daar verzorgt het basisgezondheidszorg, psychosociale zorg, water en sanitaire voorzieningen. Ook is Artsen zonder Grenzen de enige organisatie die spoedgevallen vanuit de detentiecentra kan doorverwijzen naar ziekenhuizen in de stad. De organisatie werkt ook in detentiecentra in Khoms, Zliten en Misrata en biedt medische consulten in Bani Walid.