'Stikstofaanpak moet boeren meer ruimte geven voor innovatie en eigen keuzevrijheid'

• Flynth

De overheid presenteert nieuwe maatregelen om het stikstofprobleem aan te pakken, waaronder een impulspakket stikstof met doelsturingswet en de Europese goedkeuring voor kunstmestvervanger Renure. Deze aanpak biedt meer keuzevrijheid voor agrarische ondernemers en stimuleert innovatie. Toch blijft de praktische uitvoering een uitdaging die om snelle actie vraagt. 

Het nieuwe impulspakket stikstof geeft agrarische ondernemers meer mogelijkheden om zelf te bepalen hoe zij hun uitstoot verminderen. De doelsturingswet laat boeren kiezen tussen verschillende managementmaatregelen en technische oplossingen mits ze gestapeld de beoogde reductie geven. De goedkeuring van Renure als kunstmestvervanger past in de beweging naar circulaire landbouw. 

Naast Renure en de doelsturingswet, kunnen veehouders ook de stikstofuitstoot verlagen via de Subsidieregeling Extensivering Melkveehouderij (SEM) en de Vrijwillige beëindigingsregeling veehouderijlocaties (VBR). In een brief aan de Tweede Kamer schrijft demissionair minister Femke Wiersma van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur aan deze twee regelingen te werken. 

De huidige stikstofproblematiek zorgt voor een juridisch vergunningsslot. Veel agrarische bedrijven kunnen hierdoor niet investeren of ontwikkelen. De uitwerking van doelsturingswet kan hierin ruimte geven, maar alleen in combinatie samen met aanpassing van de stikstofwet uit 2021. 

Het budget voor stimulering van de maatregelen om de doelsturing te realiseren, is via Prinsjesdag met een budget van 2,6 miljard veiliggesteld. Nu is het aan de overheid om samen met de sector te komen tot een heldere lijst van (geborgde) maatregelen. Uit deze lijst moeten agrarische ondernemers een keuze kunnen maken voor hun bedrijf om bij te dragen aan de stikstofreductie zoals die voor landbouw is vastgesteld. Dat betekent een reductie van 42 tot 46 procent ten opzichte van 2019, naast de 50 procent reductie voor industrie en verkeer. 

Kennisinstellingen spelen een cruciale rol bij het ontwikkelen van innovatieve oplossingen, en het is aan de overheid en sector samen om de oplossingen op te nemen in de doelsturingswet. 

Zonder werkbare oplossingen komt de toekomst van de agrarische sector in gevaar. Het vergunningsslot blijft dan bestaan en boeren verliezen het vertrouwen. Dit schaadt niet alleen de landbouw, maar ook de natuur en economie en brengt voedselzekerheid ernstig in gevaar.