Boek over Haarlemse stadsbouwmeester (2008-2018) Max van Aerschot
Haarlem, 21 mei 2019 –Bij uitgeverij De Zwaluw verschijnt deze week het boek 'Max van Aerschot stadsbouwmeester Haarlem stad en regio 2008-2018’. In deze uitgave wordt teruggeblikt op het werk van Max van Aerschot als stadsbouwmeester in Haarlem gedurende die periode. Het boek bevat interviews van de hand van Alex de Vries met onder anderen architectuurhistoricus Aart Oxenaar, voormalig Rijksbouwmeester Liesbeth van der Pol, de Haarlemse wethouder Robbert Berkhout en burgemeester Niek Meijer van Zandvoort. Laatstgenoemde roemt het ‘overstijgend denken’ van Van Aerschot die vanuit regionale dwarsverbanden architectuur en leefbaarheid wist te verbinden.
Als stadsbouwmeester initieerde en begeleidde Max van Aerschot diverse visies, nota’s, projecten en prijsvragen. Ook zette hij op tal van terreinen in Haarlem beleid in gang. Dat had betrekking op onder meer de gebiedsvisie Oostradiaal, de Structuurvisie Openbare Ruimte, de Nota Ruimtelijke Kwaliteit en de instelling van de Lieven de Key Prijs. De gevraagde en ongevraagde adviezen van Van Aerschot hadden niet alleen betrekking op Haarlem, maar ook op de regio Zuid-Kennemerland.
Aart Oxenaar is sinds 2009 voorzitter van de op initiatief van Van Aerschot opgerichte Adviescommissie Ruimtelijke kwaliteit (ARK). Hij noemt de voormalig stadsbouwmeester flamboyant en persoonlijk betrokken. Directeur Gabriël Verheggen van het ABC Architectuurcentrum Haarlem denkt dat het grote publiek het resultaat van het werk van Van Aerschot niet meteen zal zien: ‘Hij dacht in grotere structuren en samenhangen op de lange termijn. (..) Pas over dertig jaar zal wellicht zichtbaar worden wat hij heeft neergelegd.’ In dat verband stelt het Haarlemse oud PvdA-raadslid Jeroen Fritz: ‘Wat in het meest recente Haarlemse college-akkoord staat over ruimtelijke kwaliteit is voor 90 procent de verdienste van Max van Aerschot.’
Liesbeth van der Pol was in de jaren 2008-2011 Rijksbouwmeester en werkte regelmatig met haar Haarlemse collega. Max van Aerschot was in haar optiek geen luchtfietser maar een hoogvlieger met een helikopter-view die een pain in the ass van de Haarlemse politiek durfde te zijn. Stadsbouwmeesters in andere steden trokken zich volgens van der Pol aan zijn houding op en zij was daar blij mee: ‘Ik vond het belangrijk om stadsbouwmeester te steunen, want het is een functie die makkelijk te grabbel ligt. Als het om architectuur gaat lijkt het wel of niemand zit te wachten op het advies van professionals.’ Max van Aerschot kan volgens Van der Pol best tegen een stootje, maar ‘in de laatste periode merkte ik dat Max een bezorgde man was en soms ook boos. Het door de politiek en ambtelijke organisatie niet serieus nemen van de functie van stadsbouwmeester vrat aan hem. Het tastte hem aan in zijn wezen. Dat verdiende hij niet.’
Misschien, stelt de Haarlemse wethouder Robbert Berkhout, was de stadsbouwmeester ‘iets te algemeen visionair en had hij meer prioriteiten moeten kiezen’. Op den duur riep zijn benadering volgens Berkhout de nodige weerstand op waardoor Van Aerschot in de Structuurvisie van Haarlem niet eens meer wordt genoemd. Terwijl hij aan de wieg ervan stond. Een voorganger van Berkhout, oud wethouder Jan Nieuwenburg (nu burgemeester in Hoorn) laat zich in soortgelijke bewoordingen uit: ‘Zijn rol komt wel eens over als die van een man die het beter weet, maar het ging hem erom vragen te stellen waar vrijwel niemand over nadacht. Veel van wat Haarlem nu ontwikkelt, is door hem in gang gezet, al zal niet iedereen beseffen dat hij daarvoor de kiem heeft gelegd.’
De Zandvoortse burgemeester Niek Meijer noemt Van Aerschot ‘een dwarse denker’ die stad en regio als een twee-eenheid ziet: ‘Hij beweegt zich boven de lokale bestuurlijke besluitvorming en denkt vanuit regionale dwarsverbanden. Hij ziet dat je niets bereikt als je met de ruggen naar elkaar toe gaat staan.’ Van Aerschot kreeg van de gemeente Zandvoort een prominente rol toebedeeld bij de planvorming inzake het vernieuwen van de boulevard.
Het boek ‘Max van Aerschot stadsbouwmeester Haarlem stad en regio 2008-2018’ kost 24,95 euro (inclusief BTW en verzendkosten) en kan worden besteld bij www.zwaluwkamer.nl of www.stadsbouwmeesterhaarlem.nl. Na betaling wordt het vanaf 30 mei toegestuurd. ISBN/EAN: 978-90-77794-18-0.
