Grote beleggers willen zo snel mogelijk af van puur virtuele aandeelhoudersvergaderingen

Net als in 2020 trok het coronavirus ook dit jaar een zware wissel op de vorm van en de discussies tijdens de aandeelhoudersvergaderingen (AVA’s). Het overgrote deel van de AVA’s (82%) werd dit jaar digitaal gehouden. Een substantieel deel van de beursondernemingen (41%) gaf gehoor aan de in februari gedane oproep van Eumedion, VBDO en de VEB om het voor aandeelhouders mogelijk te maken hun vragen live aan de ondernemingsleiding te stellen. Maar omdat die faciliteit vaak alleen werd geboden aan klanten van de ‘huisbank’ van de onderneming, konden de meeste institutionele beleggers hier geen gebruik van maken. Hierdoor ondervond de ondernemingsleiding ook dit jaar nauwelijks weerwoord en ontbrak op veel AVA’s enige vorm van echte discussie. Institutionele beleggers willen daarom zo snel mogelijk terug naar ‘fysieke’ of – hooguit – ‘hybride’ AVA’s. Dit blijkt uit het vandaag gepubliceerde evaluatierapport van Eumedion over het AVA-seizoen 2021.

De presentaties en de (schriftelijke) vragen op de AVA’s werden gedomineerd door de te verwachten korte- en langetermijnimpact van de coronapandemie op de onderneming, de impact van klimaatverandering op de onderneming en bestuurdersbeloningen. Net als in 2020 waren bestuurdersbeloningen het meest controversiële stempunt. Negentien van de in totaal 43 voorstellen die dit AVA-seizoen meer dan 20% tegenstemmen opleverden, waren gerelateerd dit onderwerp. Aandeelhouders stemden vooral tegen de beloningsverslagen. Vooral de informatie over de berekeningen van de bonussen schoot tekort. Dit jaar werden daarentegen aanmerkelijk minder voorstellen tot het wijzigen van het beloningsbeleid verworpen of ingetrokken: vijf tegenover dertien in 2020. De meeste beursondernemingen die in 2020 hun beloningsbeleid verworpen zagen worden, legden dit jaar een gematigder voorstel neer. Een dergelijk voorstel kon rekenen op grote steun van de aandeelhouders.

Het AVA-seizoen 2021 in cijfers:

- In totaal werden dit seizoen iets meer dan 1200 voorstellen in stemming gebracht. Van deze voorstellen ontmoetten er 43 met meer dan 20% tegenstemmen. Twaalf voorstellen werden door de AVA verworpen en vijf voorstellen werden vóór de AVA ingetrokken of geamendeerd. Twee voorstellen konden slechts met behulp van een ‘bevriend’ administratiekantoor worden aangenomen.

- 82% van de AVA’s werd puur virtueel gehouden, 4% hybride en 14% fysiek. Van de virtuele AVA’s kon 91% via een videowebcast live worden gevolgd (de overige 9% bood alleen een audiowebcast). Tijdens 45% van de virtuele AVA’s konden aandeelhouders live stemmen en tijdens 41% van de virtuele AVA’s konden aandeelhouders live vragen stellen. Bij de meerderheid van de AVA’s ontbrak dus enige vorm van live interactie.

- Nieuwe wetgeving en verminderde shortsellactiviteiten zorgden voor een recordaantal uitgebrachte stemmen op de AVA’s van AEX- en AMX-ondernemingen: gemiddeld 75% respectievelijk 70,9% (tegenover 73,4% respectievelijk 63,3% in 2020). Alleen beursondernemingen met een relatief groot aandeel particuliere beleggers in het totale aandeelhoudersbestand blijven hierbij (ver) achter.

- Voor het tweede achtereenvolgende jaar zijn bestuurdersbeloningen het meest controversiële stempunt: 73% van de bestuursvoorstellen die dit jaar door de AVA werden verworpen had betrekking op het beloningsbeleid of het beloningsverslag en 43% van alle bestuursvoorstellen die meer dan 20% tegenstemmen opleverden had betrekking op deze onderwerpen. Ongeveer 30% van de beursondernemingen matigde of schrapte de bonussen als gevolg van de coronapandemie. De overige (70%) ondernemingen zagen in de pandemie geen reden om in te grijpen bij de bonusbetalingen.

- De toename van het aantal vrouwelijke bestuurders stokt. Tijdens dit AVA-seizoen werden 20 nieuwe bestuurders voorgedragen; 5 daarvan waren vrouw (25%, tegenover 37% in 2020). Mede hierdoor blijft het gemiddelde aantal vrouwelijke bestuurders bij de AEX-ondernemingen steken op 19% en bij de AMX-ondernemingen is zelfs sprake van een lichte daling: van 13% in 2020 naar 12% in 2021. Het beeld bij de raad van commissarissen (RvC) is een stuk positiever. Het gemiddelde aantal vrouwelijke commissarissen ligt zowel bij de AEX- en AMX-ondernemingen boven het binnenkort wettelijk vereiste van 33%. Desalniettemin voldoen 33 Nederlandse beursondernemingen nog niet aan de komende wetgeving inzake genderdiversiteit binnen de RvC: 31 omdat zij te weinig vrouwelijke commissarissen hebben en twee omdat zij te weinig mannelijke commissarissen hebben (Avantium en Pegasus Europe). Twaalf (kleine) Nederlandse beursondernemingen hebben nog geen enkele vrouw in hun RvC.

- Mede door de impact van de coronapandemie steeg het gemiddelde aantal commissarissenvergaderingen van AEX-ondernemingen met 20% en die van AMX-ondernemingen met 30%. Verschillende ondernemingen installeerden meer afzonderlijke commissies binnen de RvC, vooral op het terrein van duurzaamheid.

- 86% van de AEX-ondernemingen en 60% van de AMX-ondernemingen hebben zich aan het behalen van bepaalde klimaatgerelateerde doelstellingen gecommitteerd. In totaal hebben dertien Nederlandse beursondernemingen zich gecommitteerd om uiterlijk in 2050 een geheel klimaatneutrale bedrijfsvoering te hebben. Het is voor aandeelhouders echter lastig na te gaan hoe ‘hard’ en geloofwaardig deze commitments zijn.