AVA-seizoen 2020: zonder discussie recordaantal voorstellen verworpen

Aandeelhouders van de Nederlandse beursgenoteerde ondernemingen hebben dit seizoen van aandeelhoudersvergaderingen (AVA’s) een recordaantal voorstellen verworpen. Discussie over deze controversiële voorstellen was er op de AVA’s echter nauwelijks. Vanwege de coronapandemie ontbrak live interactie tussen aandeelhouders en bestuurders en commissarissen. Dit blijkt uit het vandaag gepubliceerde evaluatierapport van Eumedion over het bijzondere AVA-seizoen 2020.

Eumedion is blij dat dankzij de ‘spoedwet virtuele AVA’ de continuïteit van de besluitvorming op de AVA’s kon worden gewaarborgd. Nieuwe bestuursvoorzitters konden gewoon worden benoemd en machtigingen voor de uitgifte van nieuwe aandelen konden worden verleend. Daar staat tegenover dat de AVA nauwelijks haar functie als overleg- en verantwoordingsplatform kon uitoefenen. Vragen moesten voorafgaand aan de AVA schriftelijk worden ingediend en zij werden over het algemeen summier door bestuurders en commissarissen beantwoord. Aandeelhouders moesten veelal ook voorafgaand aan de AVA hun steminstructies aanleveren, zodat de discussie op de AVA – zo die er al was – er eigenlijk niet meer toe deed. Eumedion vraagt zich daarom af of het in de toekomst niet beter is om het moment van discussie, verantwoording en overleg los te koppelen van het moment van stemming. Op die manier kan de kwaliteit van de antwoorden op de aandeelhoudersvragen nog van invloed kan zijn op het stemgedrag. Shell deed dat dit seizoen en dat is veel Eumedion-deelnemers goed bevallen.

Het beloningsbeleid was dit seizoen veruit het meest controversiële onderwerp. 24 van de 50 voorstellen die meer dan 20% tegenstemmen opleverden, waren gerelateerd dit onderwerp. Een recordaantal van 13 voorstellen tot wijziging van het beloningsbeleid werd door de AVA verworpen of op het laatste moment ingetrokken. Dit werd deels veroorzaakt door een sterk kritischer houding van institutionele beleggers, die dit jaar voor het eerst ook wettelijk verplicht waren de voorstellen te beoordelen op ‘maatschappelijk effecten’. Een andere belangrijke oorzaak was dat voor het eerst een 75% AVA-stemmeerderheid nodig was om de voorstellen aangenomen te krijgen (in plaats van een gewone meerderheid). Hierdoor was het voor kritische aandeelhouders gemakkelijker om een excessief beloningsbeleid tegen te houden.

Het AVA-seizoen 2020 in cijfers:

- In totaal werden dit seizoen iets meer dan 1000 voorstellen in stemming gebracht. 50 van deze voorstellen ontmoetten meer dan 20% tegenstemmen. 18 Voorstellen werden door de AVA verworpen en 20 voorstellen werden vóór de AVA ingetrokken. Twee voorstellen konden slechts met behulp van een ‘bevriend’ administratiekantoor worden aangenomen.

- 41 AVA’s werden puur virtueel gehouden, overeenkomend met 43% van het totaalaantal gehouden AVA’s. Bij de andere AVA’s werden aandeelhouders ontmoedigd om te komen; bij deze AVA’s waren tussen de 0 en 9 aandeelhouders fysiek aanwezig.

- De coronapandemie zorgde slechts voor een lichte verlaging van de participatiegraad van aandeelhouders aan de besluitvorming op de AVA: gemiddeld 72,3% bij de AEX-ondernemingen (2019: 73,2%) en 63,3% bij de AMX-ondernemingen (2019: 65,9%). Vooral particuliere beleggers namen dit jaar minder de moeite om te stemmen op de AVA, mogelijk omdat zij niet fysiek aan de AVA-stemming konden deelnemen.

- Het aantal vrouwelijke bestuurders en commissarissen steeg sterk. Inmiddels kennen AEX-ondernemingen gemiddeld 19% vrouwelijke bestuurders. Vorig jaar was dan nog maar 10%. Voor het eerst in de geschiedenis werden dit seizoen meer nieuwe vrouwelijke dan mannelijke commissarissen benoemd (35 van de 67 nieuw voorgedragen commissarissen). Inmiddels voldoen alle AEX-ondernemingen aan het komende wettelijke quotum van ten minste een-derde vrouwelijke commissarissen, uitgezonderd ABN AMRO Bank.

- Twaalf beursgenoteerde ondernemingen hebben inmiddels een deadline gesteld om als bedrijf geheel ‘klimaatneutraal’ te opereren. Philips en Signify willen dat eind dit jaar al zijn, terwijl Shell, DSM, AkzoNobel, Boskalis en Vopak 2050 als streefjaar hebben.