Hoge welvaart in Utrecht, kansen voor verbeteringen

Het is goed leven in de provincie Utrecht. Uit de Regionale Monitor Brede Welvaart van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat de provincie Utrecht op veel thema’s hoog scoort. Er zijn onderwerpen waar Utrecht wat lager op scoort, zoals de beschikbare natuur per inwoner, particuliere zonne-energie en het aandeel bebouwd terrein.

Brede welvaart voor mens, natuur en economie

Het begrip brede welvaart trekt steeds meer aandacht bij de overheid en bij het bedrijfsleven. Met brede welvaart wordt bedoeld het samenspel tussen welzijn van mensen, balans in de natuur en een evenwichtige economie. Verbetering van deze brede welvaart is steeds vaker doelstelling bij het maken van beleid.

Bij het monitoren van brede welvaart wordt doorgaans onderscheid gemaakt in verschillende thema’s die bijdragen aan de brede welvaart ‘hier en nu’, ‘later’ (de basis voor een goede brede welvaart voor toekomstige generaties) en ‘elders’ (de gevolgen of effecten van onze activiteiten voor de brede welvaart elders in de wereld).

Sinds enkele jaren publiceert het CBS naast een landelijke monitor, ook een regionale monitor brede welvaart. Hiermee kunnen provincies en gemeenten zich met elkaar vergelijken en kan preciezer worden bepaald waar kansen voor verbetering liggen. Iedere regio en gemeente heeft eigen kenmerken en opgaven.

Hoog opleidingsniveau

De provincie Utrecht kenmerkt zich onder andere door een hoog (of theoretisch) opgeleide bevolking. Geen enkele andere provincie in Nederland heeft naar verhouding meer inwoners met minimaal een hbo- of universitaire opleiding. Dit hoge opleidingsniveau werkt door in een aantal andere thema’s binnen de brede welvaart, zoals gezondheid en arbeid. Relatief veel Utrechters vinden dat ze een (zeer) goede gezondheid hebben, ze hebben het minst vaak overgewicht en het minst vaak één of meer langdurige ziekten of aandoeningen. Daarnaast hebben veel inwoners werk en heeft de provincie Utrecht het hoogste mediaan besteedbaar inkomen van alle provincies.

Wonen

Inwoners van de provincie Utrecht zijn nagenoeg net zo tevreden met hun eigen woning of woonomgeving als gemiddeld in Nederland. Inwoners van Zeeland en noordelijke provincies (met uitzondering van Groningen) zijn wat vaker tevreden dan Utrechters. Inwoners van Noord- en Zuid-Holland scoren hierin het laagst.

Natuur en milieu

Een aantal thema’s doet afbreuk aan de brede welvaart in de provincie Utrecht. Dat is bijvoorbeeld te zien bij het thema ‘hier en nu’ aan de natuur die we per inwoner tot onze beschikking hebben. Als provincie scoren we daarin ten opzichte van andere provincies laag. Dit zien we nog duidelijker bij de thema’s die van belang zijn voor de brede welvaart van toekomstige generaties (‘later’). Zo is het aandeel oppervlakte dat bebouwd is in de provincie naar verhouding hoog en is er relatief weinig groen-blauwe ruimte. En alhoewel particuliere huishoudens steeds meer zonne-energie opwekken, ligt dit vergeleken met andere provincies op een lager niveau.

Meer cijfers

De provincie Utrecht heeft een factsheet en een uitlegvideo gemaakt over de brede welvaart in de provincie. Hierin zijn nog meer cijfers en achtergrondinformatie te vinden. Voor de volledige regionale monitor brede welvaart kunt u terecht op de website van het CBS.

Factsheet Brede Welvaart in Utrecht: 

https://geo.provincie-utrecht.nl/publiek/documenten/brede_welvaart/230207 Factsheets brede welvaart TG.pdf

link: Video Brede welvaart in Utrecht: https://youtu.be/Qld4WIeBmxo>

link: Regionale monitor brede welvaart (CBS): https://www.cbs.nl/nl-nl/visualisaties/regionale-monitor-brede-welvaart-2022