NLsportraad: bescherm beweging als eerste levensbehoefte

Sporten en bewegen zijn een eerste levensbehoefte. Het is een van de voorwaarden voor betere bescherming tegen het ontstaan van ziektes en tegen ernstige gevolgen van infectieziektes, waaronder COVID-19. Het is hoog tijd dat de overheid dat erkent, ertoe overgaat om de bewegingsarmoede aan te pakken en daarbij een switch maakt van gezondheidsbevordering naar gezondheidsbescherming. Bij gezondheidsbescherming beschermt de overheid burgers actief tegen ongezond leven. Dat stelt de Nederlandse Sportraad in een brief aan de bewindspersonen van VWS die vandaag is gepubliceerd.

Grootste gezondheidsprobleem van deze eeuw

Met twee pandemische ‘wake-up calls’ - bewegingsarmoede en COVID-19 - plus onderzoek dat aantoont dat bewegingsarmoede het grootste gezondheidsprobleem van de 21ste eeuw is, verbaasde het de raad enorm dat minister Helder al in haar eerste week aangaf dat sport en bewegen geen essentiële dienstverlening is. De NLsportraad roept de drie bewindspersonen van het ministerie van VWS daarom op om sporten en bewegen te beschouwen als eerste levensbehoefte en de Nederlandse bevolking tegen inactiviteit te beschermen. Zo kunnen zij het verschil maken voor de vitaliteit en gezondheid van Nederland. Maatregelen tegen roken hebben laten zien hoe succesvol de overstap is geweest van gezondheidsbevordering naar beschermende maatregelen zoals het verbieden van rookreclames en het roken op de werkplek en in de horeca.

Gezondheidsbescherming

Gezondheidsbescherming is iets anders dan gezondheidsbevordering. Bij gezondheidsbevordering wordt ervan uitgegaan dat burgers een individuele keuze kunnen maken voor een gezonde leefstijl. Het uitgangspunt bij gezondheidsbescherming is dat de overheid burgers moet beschermen. “Mensen kunnen niet altijd zelf de keuze maken om een actieve leefstijl te hebben. Kijk alleen al naar volgebouwde wijken zonder sportvoorzieningen. Of neem scholen, kantoren en zorginstellingen waar kinderen, volwassenen en ouderen ‘verplicht’ worden om te zitten. Maar denk ook aan groepen mensen die weinig te kiezen hebben, zoals mensen met een beperking of een laag inkomen. In dit soort situaties moeten mensen door de overheid beschermd worden tegen inactiviteit”, aldus raadslid Erik Scherder.

Overheid kan verschil maken

De overheid kan bij de aanpak van bewegingsarmoede een cruciale, beschermende rol spelen. Voorzitter Michael van Praag: “De Nederlandse Sportraad wil dat sport en bewegen een publieke voorziening wordt en dat de rol van de overheid vast komt te liggen in een sportwet. Dat staat in ons advies ‘De opstelling op het speelveld’ en daarmee wordt sport en bewegen toegankelijk voor iedereen. De urgentie van het vraagstuk van inactiviteit is zo groot dat we hier niet omheen kunnen. Tot het zover is, biedt de Wet Publieke Gezondheid het kabinet in ieder geval de mogelijkheid om sport en bewegen essentieel te verklaren, waardoor het huidige sport- en beweegaanbod onder alle omstandigheden open kan blijven”.