Veranderingen noodzakelijk voor toekomstbestendige topsport in Nederland

Om te zorgen dat Nederland zelf bepaalt hoe topsport in ons land er in de toekomst uitziet, is het noodzakelijk dat de rijksoverheid en de topsportsector keuzes maken. Nu zijn de topsportprestaties nog uitstekend, maar dat is op langere termijn onzeker door bijvoorbeeld de groeiende invloed van commercie op de sport. Ook de niet optimale omstandigheden voor atleten qua salariëring en toekomstperspectief na de sportcarrière spelen daarbij een rol. De Nederlandse Sportraad (NLsportraad) zet in op een toekomstperspectief waarin de Nederlandse topsportsector een aantrekkelijk investeringsklimaat creëert voor eerlijke financiers en meerwaarde heeft voor de samenleving op het gebied van gezondheid, welzijn en economie. Dat staat in het advies ‘De opstelling aan de top. Advies over een toekomstbestendige organisatie en financiering van topsport’ dat is overhandigd aan minister Helder van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Tijdelijk voorzitter Marjolein Bolhuis "Laat ik vooropstellen dat we als Nederlanders erg trots zijn op onze topsporters, en terecht. Maar er is wel wat aan de hand. Je kunt de topsport in ons land zien als een huis dat er aan de buitenkant mooi uitziet, we halen bijvoorbeeld veel olympische medailles, maar de fundering brokkelt af. We hebben te maken met integriteitsissues en topsport wordt steeds vaker gefinancierd door Russische miljardairs, Saudische investeringsmaatschappijen of Amerikaanse multinationals. Wil je dat in Nederland? Wil je dat deze investeerders bepalen hoe de sport in Nederland eruitziet? Dat zij bepalen welke sporten wij zien, waarin geïnvesteerd wordt en waar onze kinderen zich in kunnen ontwikkelen? Daarom adviseren wij om nu fundamentele veranderingen door te voeren zodat we straks een topsportsector hebben die toekomstbestendig is georganiseerd en gefinancierd. Want succesvol zijn in de topsport is van groot maatschappelijk belang. Daarom roepen we de rijksoverheid ook op om keuzes te maken". 

De rijksoverheid moet ervoor zorgen dat de basis in de topsport op orde komt. Dat betekent dat de topsportsector verder moet worden versterkt en organisaties professioneel worden ingericht en bestuurd. Zo wordt een divers topsportlandschap behouden waarin talenten zich ontwikkelen in de sport waar ze voor kiezen. Extra aandacht is nodig voor het opzetten van een ‘conservatorium voor sport’ waar naast talenten en topsporters ook bestuurders, coaches en trainers een opleiding kunnen volgen. Ook is er aandacht nodig voor veiligheid in de topsport. Topsporters moeten op een veilige manier bezig kunnen zijn met hun sport. Maar ook fans moeten wedstrijden op een veilige manier kunnen bezoeken en beleven. Ook is het van belang dat een breed aantal sporten te zien is op open kanalen. Op die manier kunnen zoveel mogelijk Nederlanders op een laagdrempelige manier topsport volgen.

Financiering

De huidige financiering van topsport brengt risico’s met zich mee voor de toekomstbestendigheid van topsport. De NLsportraad adviseert de rijksoverheid om overheidsfinanciering te garanderen voor langere periodes dan vier jaar zodat topsportorganisaties en topsporters daarop kunnen rekenen. Die topsportmiddelen moeten op termijn worden verdeeld door een onafhankelijke organisatie met expertise op het gebied van topsport. Verder vindt de NLsportraad het belangrijk dat loterijfinanciering op termijn vervangen wordt door gegarandeerde, directe overheidsfinanciering. Ook zullen gokbedrijven dan geen financiers meer zijn van de topsport in Nederland.

Totstandkoming advies

De totstandkoming van het advies is voorbereid door een adviescommissie met daarin wetenschappers van verschillende universiteiten en vertegenwoordigers van kennisinstituten. Voorafgaand aan het schrijven van dit advies heeft de NLsportraad een brancherapport laten maken en in 19 sessies met 168 mensen gesproken. Op die manier is door experts en stakeholders input gegeven voor dit advies. Het gaat daarbij onder meer om vertegenwoordigers van grote en kleine sportbonden, commerciële sportorganisaties, gemeenten, de wetenschap en het onderwijs, brancheorganisaties als NOC*NSF, de media en De Nederlandse Loterij.