Speedpedelec mag met ontheffing soms op fietspad in provincie Utrecht

Vanaf 1 juli kunnen eigenaren van een speedpedelec online een gratis ontheffing aanvragen om gebruik te maken van het fietspad. Deze ontheffing geldt voor alle Utrechtse provinciale fietspaden en de deelnemende gemeenten in de provincie Utrecht en Gelderland (Foodvalley en regio Amersfoort). Voorwaarde is dat de bestuurder van de speedpedelec zich aanpast aan de andere fietspadgebruikers en niet harder fietst dan 30 km per uur. De ontheffing is aan te vragen via www.utrecht.nl/speedpedelec. De proef is een initiatief van provincie Utrecht, gemeenten Amersfoort en Utrecht en duurt twee jaar.

“Voor steeds meer forenzen is de speedpedelec een aantrekkelijk alternatief voor de auto. Echter, uit eerdere pilots en onderzoek blijkt dat de bestuurder van een speedpedelec zich vaak onveilig en kwetsbaar voelt op de rijbaan, tussen de auto’s en vrachtauto’s die veel harder rijden. Daarom willen we het gebruik aantrekkelijker maken en de bestuurder van een speedpedelec de keus bieden. Uiteraard onder voorwaarden, want veiligheid staat voorop. De pilot in Amersfoort laat zien dat dat kan. Utrecht is daarmee de eerste regio in het land met een ontheffing op deze schaal. We starten de proef met flink wat gemeenten uit Utrecht en onze buurregio Gelderland waarbij de komende maanden meer gemeenten aansluiten”, aldus Arne Schaddelee, gedeputeerde van de provincie Utrecht. 

Motivatie

De provincie en gemeenten willen het gebruik van de speedpedelec stimuleren. Vooral op afstanden tussen de 10 en 50 kilometer en voor ritten naar het werk vervangt de speedpedelec vaak de auto. Een speedpedelec neemt minder ruimte in en is beter voor het milieu. De speedpedelec is een actieve vorm van mobiliteit en beter voor de gezondheid dan een auto of brommer.

Op dit moment gelden voor de speedpedelec dezelfde regels als voor de bromfiets. Dit betekent dat de bestuurder op het bromfietspad moeten rijden of, als dat er niet is, op de rijbaan. Veel bestuurders van een speedpedelec voelen zich kwetsbaar tussen auto’s en vrachtwagens. Zij hebben immers een veel kleinere omvang en massa en een lagere snelheid door bijvoorbeeld een (bijna) lege accu of wind tegen. Door hen te laten kiezen tussen de rijbaan of - als gast - op het fietspad, krijgen we inzicht of dit beter bevalt.

 Waar geldt de ontheffing

De ontheffing geeft toestemming om fietspaden in de bebouwde kom te gebruiken van deelnemende gemeenten en op alle provinciale fietspaden in de regio Utrecht. Gemeente Utrecht verzorgt de ontheffing voor alle deelnemende gemeenten. Welke gemeenten meedoen is te zien via www.utrecht.nl/speedpedelec. De verwachting is dat in de loop van twee jaar dit aantal groeit. Iedereen die een ontheffing heeft aangevraagd wordt hier via een mail over geïnformeerd.

Iedere eigenaar kan zelf gratis en online een ontheffing aanvragen via het loket van gemeente Utrecht. Voor de aanvraag van deze ontheffing gelden ook spelregels. Een van de spelregels is dat de bestuurder van de speedpedelec zijn of haar snelheid aanpast aan de rest van de fietsers en niet harder dan 30 km per uur fietst. De eigenaren van een speedpedelec ontvangen komend weekend een brief.

Verkeersveiligheid

In vergelijkbare pilots in Rotterdam en Amersfoort blijkt dat de ervaren verkeersveiligheid gelijk blijft voor speedpedelecs en overige fietspadgebruikers. Deze twee gemeenten zien geen toename in het aantal meldingen met speedpedelecs. De meldingen die er wel waren gaan over de algehele drukte op het fietspad. We verwachten eenzelfde resultaat met deze proef. Dit gaan we monitoren met drie metingen tijdens de proef. Landelijk dalen de ongevalcijfers met speedpedelecs de afgelopen jaren licht, terwijl het aantal geregistreerde speedpedelecs verdubbelde (van 1 januari 2020 naar 1 juli 2022).