Jetses. Kunst voor de klas

Vanaf 3 juli 2025 presenteert het Nationaal Onderwijsmuseum in Dordrecht de tentoonstelling Jetses. Kunst voor de klas. Illustrator Cornelis Jetses (1873–1955), vooral bekend van het leesplankje aap noot mies, gaf met zijn tekeningen kleur aan het onderwijs en bracht lesmateriaal tot leven. Zijn illustraties spraken tot de verbeelding en sloten aan bij vernieuwende ideeën over onderwijs, waarin schoonheid en kunst een steeds grotere rol speelden. Vanaf 4 juli is de tentoonstelling toegankelijk voor het publiek.

In Jetses. Kunst voor de klas ontdek je zowel zijn artistieke vakmanschap als het verhaal achter de man die generaties kinderen liet kijken, dromen en leren. Jetses was klassiek opgeleid en liet zich inspireren door de Jugendstil, een kunststroming die geliefd was in de wereld van lithografen en boekdrukkunst. In de tentoonstelling zijn onder meer de afbeeldingen Rupsenfee en Kinderoptocht te zien, getekend in de kenmerkende Jugendstil-stijl. De gestileerde zwarte lijnen en bloemrijke motieven springen duidelijk in het oog.

In de tijd van Jetses kregen illustraties een steeds grotere betekenis. Ze droegen bij aan de visuele en emotionele ontwikkeling van kinderen. Volgens de ideeën van de reformpedagogiek waren schoonheid en kunst essentieel voor de vorming van het kind. Illustraties moesten niet alleen informeren, maar ook ontroeren en verrijken. Jetses wist als geen ander de belevingswereld van kinderen te raken.

De tentoonstelling plaatst Jetses’ werk in een bredere culturele context. Zijn illustraties kenmerken zich door oog voor detail, compositie en esthetiek. Een goed voorbeeld hiervan is de iconische schoolplaat De walvisvaart, die tijdens geschiedenislessen werd gebruikt en waarin avontuur, dramatiek en visuele kracht samenkomen.

Jetses. Kunst voor de klas is vanaf 4 juli 2025 te zien in het Nationaal Onderwijsmuseum in Dordrecht. Meer informatie en tickets: www.onderwijsmuseum.nl

De Rupsenfee, uit: Zonnestralen in school en huis, C. Jetses, Uitgeverij Noordhoff, Groningen, collectie Nationaal Onderwijsmuseum

Ter Walvsichvaart, C. Jetses, Uitgeverij Noordhoff, Groningen, collectie Nationaal Onderwijsmuseum

Kinderoptocht, uit: De Zingende Kinderwereld, C. Jetses, Uitgeverij Noordhoff, Groningen, collectie Nationaal Onderwijsmuseum