Gebruiksvoorwerpen van vroegste Homo sapiens ontdekt in Museon?

De mens Homo sapiens blijkt al veel langer te bestaan dan tot nu toe gedacht, de recente vondsten van menselijke fossielen en werktuigen in Marokko bewijzen dat. Een van de collecties artefacten van het Museon komt uit hetzelfde gebied als waar deze spectaculaire ontdekking is gedaan.

Na het eerste onderzoek blijkt de collectie van het Museon identieke Neanderthaler-achtige werktuigen te bevatten zoals die ook in Marokko gevonden zijn, verder bevat de collectie ook vuistbijlen. Zouden deze voorwerpen misschien gebruikt zijn door de vroegste Homo sapiens?

Een fascinerende puzzel voor archeologen dus. Wat betekenen deze nieuwe inzichten voor de grote verzameling Noord-Afrikaanse prehistorische artefacten van het Museon? Moeten we hun geschiedenis herschrijven? Nieuw onderzoek zal dat moeten uitwijzen.

In het Museon is vanaf 9 juni een selectie uit deze collectie Noord-Afrikaanse artefacten te zien.

Achtergrondinformatie

Wij blijken ouder dan gedacht. In een grot in de buurt van het Marokkaanse Marrakesh zijn botresten gevonden die aantonen dat Homo sapiens al zeker 280 tot 350 duizend jaar geleden leefde, dat wil zeggen 100 duizend jaar eerder dan tot nog toe werd aangenomen. Ook blijkt dat onze soort zich niet in het huidige Ethiopië heeft ontwikkeld maar verspreid over het Afrikaanse continent. Wat betekent deze nieuwe kennis voor de grote verzameling Noord-Afrikaanse prehistorische artefacten van het Museon? Moeten we hun geschiedenis herschrijven? Nieuw onderzoek zal dat moeten uitwijzen.

De collectie van het Museon bevat een groot aantal vuistbijlen, die werden gemaakt door Homo erectus en vervolgens Homo heidelbergensis - twee soorten die aan Homo sapiens voorafgingen. Hun grote vuistbijltraditie (het Acheuléen), zo’n 1,5 miljoen jaar geleden ontstaan, eindigde ongeveer 250.000 jaar geleden. Hebben de vroege Homo sapiens deze traditie voortgezet? En hoe dan precies? Voor het beantwoorden van deze twee vragen is de vondst in Marokko van groot belang.

Duidelijk is dat latere Homo sapiens in Afrika aan twee kanten bewerkte werktuigen (bifacialen) maakten die erg op vuistbijlen leken, ook al waren ze meestal kleiner. Hoe deze werktuigen verband houden met de eerdere grote vuistbijltraditie is onduidelijk. Werd de techniek gekopieerd? Of heeft men simpelweg een voor de hand liggende manier van steenbewerking opnieuw uitgevonden? De bij de Marokkaanse Homo sapiens aangetroffen werktuigen zijn overigens geen vuistbijlen. Ze lijken meer op de stenen werktuigen die de Neanderthalers - een vierde mensensoort - wat later in Europa maakten.

Museon, museum voor cultuur en wetenschap

Het Museon is een interactief museum voor cultuur en wetenschap met een educatieve missie. Het Museon wil mensen inspireren om de wereld te ontdekken en met respect te behandelen

One Planet

One Planet is de centrale tentoonstelling van het Museon waarin je wordt uitgenodigd en geïnspireerd na te denken over hoe je een bijdrage kunt leveren aan oplossingen voor mondiale vraagstukken die grote invloed hebben op onze planeet. De expositie zit boordevol spellen en interactieve onderdelen, die individueel maar ook in familieverband kunnen worden gedaan. One Planet is gebaseerd op de 17 duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties.