Na 10 jaar onderzoek: Nieuwe richtlijnen voor kankerpreventie

23 MEI 2018 23:59 | Wereld Kanker Onderzoek Fonds

Vandaag worden de bevindingen van het grootste onderzoek ooit naar voeding, leefstijl en kanker gelijktijdig gepresenteerd in Amsterdam, Londen en Washington. Na 10 jaar onderzoek maakt het Wereld Kanker Onderzoek Fonds de nieuwe aanbevelingen voor het verkleinen van de kans op kanker bekend.

Het wetenschappelijk bewijs dat voeding en leefstijl een belangrijke rol spelen bij het wel of niet krijgen van kanker is sterker dan ooit. Dat blijkt uit het rapport Diet, Nutrition, Physical Activity and Cancer: a Global Perspective dat het Wereld Kanker Onderzoek Fonds vandaag publiceert. Het rapport is het resultaat van meer dan 10 jaar onderzoek en is de langverwachte opvolger van eerdere rapporten over kankerpreventie uit 1997 en 2007.

Het rapport bevat onder andere bevindingen over de rol van voeding en leefstijl bij de ontwikkeling en preventie van kanker, bevindingen over risicofactoren voor kanker zoals overgewicht, lichamelijke inactiviteit en alcohol, en prioriteiten voor nieuw kankeronderzoek. Een van de belangrijkste onderdelen van het rapport zijn de nieuwe aanbevelingen voor de preventie van kanker.

De aanbevelingen zijn richtlijnen voor gezonde voeding en leefstijl die door een panel van internationale wetenschappers zijn opgesteld op basis van de laatste stand van de wetenschap. Er zijn geen garanties tegen kanker, maar het opvolgen van deze aanbevelingen kan de kans op kanker verkleinen.

De nieuwe aanbevelingen bouwen voort op die uit 2007. Hiervan worden de gezondheidsvoordelen in het dagelijks leven steeds weer bevestigd. De aanbevelingen hebben zich na 10 jaar staand gehouden en zijn nu aangescherpt op basis van de laatste inzichten.

Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds introduceert vandaag ook een nieuw voorlichtingsmodel voor de aanbevelingen. Dit wetenschappelijk onderbouwd voorlichtingsmodel werkt met stoplichtkleuren en laat het publiek op eenvoudige wijze zien wat te doen (groen), waar op te letten (oranje) en wat niet te doen (rood) voor minder kans op kanker.

Elk jaar krijgen meer dan 100.000 mensen in Nederland kanker. In 2017 waren dat 109.663 mensen. Volgens schatting van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zou ongeveer 40 procent van alle gevallen van kanker voorkomen kunnen worden. Dat zijn bijna 44.000 mensen per jaar in Nederland.

Het rapport is gebaseerd op het Continuous Update Project(CUP), een langlopend onderzoeksproject waarbij wereldwijde bevindingen van onderzoek naar de relatie tussen voeding, lichaamsbeweging, lichaamsgewicht en kanker doorlopend worden verzameld, geanalyseerd en beoordeeld. In totaal ging het om onderzoek naar 17 van de meest voorkomende kankersoorten en gegevens van 51 miljoen mensen.

Het rapport en de aanbevelingen worden vandaag in Amsterdam gepresenteerd tijdens een bijeenkomst met onderzoekers, zorgprofessionals, beleidsmakers en maatschappelijke organisaties in de (Centrale) Openbare Bibliotheek Amsterdam. Collega-organisaties van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds binnen het internationale World Cancer Research Fund netwerk maken de bevindingen ook vandaag bekend in Londen en Washington.

Nadia Ameyah, directeur van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds: “Dit is een nieuwe mijlpaal in kankeronderzoek. Het wetenschappelijk bewijs voor de invloed van voeding, lichaamsbeweging en lichaamsgewicht op het risico op kanker is overweldigend. Het bewijs was in 2007 al sterk, nu is het nog sterker door meer studies. Met de nieuwe aanbevelingen voor kankerpreventie hebben mensen de beste adviezen in handen om de kans op kanker te verkleinen. Tegen kanker zijn er geen garanties, maar deze aanbevelingen zijn de basis van een gezonde leefstijl waarmee mensen de kans op kanker kleiner kunnen maken.” 

Prof. dr. ir. Ellen Kampman, Hoogleraar Voeding en Ziekte aan Wageningen University & Research: “Ik ben erg blij met dit nieuwe rapport en nieuwe richtlijnen. De werkwijze erachter is uiterst solide en transparant. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds en het WCRF netwerk hebben een bijzondere manier ontwikkeld om de zeer lastige relatie tussen voeding, leefstijl en kanker op betrouwbare wijze te doorgronden en weer te geven. De nieuwe bevindingen en richtlijnen zullen de komende jaren de richting van nieuw onderzoek, voorlichting en beleidsmaatregelen ter preventie en overleving van kanker helpen vaststellen. Belangrijk, want kanker wordt wereldwijd een steeds grotere uitdaging.”

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met: Germund Daal, Hoofd Communicatie en Gezondheidsvoorlichting, 020 344 9592 of 06 41323927, g.daal@wkof.nl. De nieuwe aanbevelingen en het nieuwe voorlichtingsmodel Het opvolgen van elke aanbeveling levert gezondheidswinst op. Maar het best is om alle aanbevelingen op te volgen, als een totaalpakket aan gezonde voeding en leefstijl. De nieuwe aanbevelingen voor kankerpreventie, zoals opgesteld door het panel van experts, luiden als volgt: 1. Blijf op een gezond gewicht Houd je gewicht binnen gezonde grenzen* en voorkom gewichtstoename op volwassen leeftijd. *Met gezonde grenzen bedoelen we een Body Mass Index (BMI) tussen 18,5 en 24,9 kg/m2. 2. Kom in beweging Maak lichaamsbeweging onderdeel van je dagelijks leven - loop meer en zit minder. 3. Eet veel volkorenproducten, groente, fruit en peulvruchten Maak volkorenproducten, groente, fruit en peulvruchten, zoals bruine bonen en linzen een belangrijk onderdeel van je dagelijkse voeding. 4. Eet zo min mogelijk fastfood en ander voorbewerkt voedsel waar veel vet, zetmeel of suiker in zit Het beperken van deze producten helpt je minder calorieën binnen te krijgen en je gewicht gezond te houden. 5. Beperk het eten van rood en bewerkt vlees Eet weinig rood vlees, zoals rund-, varkens- en lamsvlees. Eet weinig of geen bewerkt vlees. 6. Drink zo min mogelijk dranken met toegevoegde suikers Drink vooral water en ongezoete dranken. 7. Drink zo min mogelijk alcohol Voor de preventie van kanker kun je het best geen alcohol drinken. 8. Gebruik geen voedingssupplementen voor de preventie van kanker Probeer de voedingsstoffen die je nodig hebt alleen uit voeding te halen. 9. Voor moeders: geef je baby borstvoeding, indien mogelijk Borstvoeding is goed voor zowel moeder als kind. 10. Na de diagnose kanker: volg onze aanbevelingen, indien mogelijk Overleg met je zorgprofessional wat het beste is in jouw situatie. En ook heel belangrijk: Om je kans op kanker te verkleinen is het ook belangrijk om niet te roken. Voorkom blootstelling aan tabak en te veel zon. Door het opvolgen van deze aanbevelingen krijg je minder zout, verzadigde vetten en transvetten binnen. Dit kan je helpen ook andere ziekten, zoals hart- en vaatziekten en diabetes, te voorkomen. Het voorlichtingsmodel met stoplichtkleuren vindt u als bijlage. U leest meer over de aanbevelingen en het voorlichtingsmodel op wkof.nl/aanbevelingen. Over de nieuwe online leefstijl-test Vandaag introduceert het Wereld Kanker Onderzoek Fonds ook een nieuwe online test waarmee mensen kennis kunnen maken met de nieuwe aanbevelingen en kunnen zien welke stappen ze kunnen nemen om hun leefstijl gezonder te maken om zo de kans op kanker te verkleinen. De test is laagdrempelig en verwijst naar praktische informatie en tips om mensen te helpen de aanbevelingen op te volgen. De test is te vinden op wkof.nl/TestJeLeefstijl. Over het rapport Diet, Nutrition, Physical Activity and Cancer: a Global Perspective Het rapport, gebaseerd op het Continuous Update Project (CUP), brengt de kennis samen over voeding, lichaamsbeweging en lichaamsgewicht in relatie tot 17 van de meest voorkomende kankersoorten wereldwijd: (In willekeurige volgorde) 1. Mond-, keel- en slokdarmkanker 2. Neusholtekanker 3. Slokdarmkanker 4. Longkanker 5. Maagkanker 6. Alvleesklierkanker 7. Galblaaskanker 8. Leverkanker 9. Dikkedarmkanker 10. Borstkanker (voor en na de menopauze) 11. Eierstokkanker 12. Baarmoederkanker 13. Baarmoederhalskanker 14. Prostaatkanker 15. Nierkanker 16. Blaaskanker 17. Huidkanker U kunt het rapport, wat in totaal 12.000 pagina's lang is (inclusief alle protocollen), op onze website per hoofdstuk downloaden vanaf 24 mei. U kunt een gedrukt exemplaar van de samenvatting van het rapport, met de belangrijkste bevindingen, aanvragen bij het Wereld Kanker Onderzoek Fonds. Neem hiervoor contact op met Germund Daal, Hoofd Communicatie en Gezondheidsvoorlichting, 020 344 9592 of 06 41323927, g.daal@wkof.nl. Het rapport is tot stand gekomen in samenwerking met het internationale World Cancer Research Fund (WCRF) netwerk. Dit netwerk is een internationaal samenwerkingsverband van charitatieve instellingen die zich inzetten voor de preventie en overleving van kanker door gezonde voeding en leefstijl. Naast het Wereld Kanker Onderzoek Fonds bestaat het netwerk uit het American Institute for Cancer Research, World Cancer Research Fund UK, World Cancer Research Fund Hong Kong en World Cancer Research Fund International (sinds 2016 een officiële relatie van de WHO). Over het Continuous Update Project (CUP) Het Continuous Update Project (CUP) is een doorlopend onderzoek waarmee we ervoor zorgen dat onze aanbevelingen ter preventie van kanker actueel blijven. Onderdeel van het Continuous Update Project is een centrale database waarin de kennis over voeding, leefstijl en kanker wordt bijgehouden. Regelmatig komen er meer bevindingen bij dankzij nieuwe onderzoeken. Experts voeren doorlopend analyses uit van het nieuwe bewijs. Zo zorgen we ervoor dat we altijd beschikken over de meest actuele informatie over de preventie en overleving van kanker door voeding en leefstijl. Bronnen " World Cancer Research Fund International / American Institute for Cancer Research. Diet, Nutrition, Physical Activity and Cancer: a Global Perspective. Continuous Update Project Expert Report 2018. Beschikbaar vanaf 24 mei 2018 op dietandcancerreport.org. " Nederlandse Kankerregistratie, beheerd door IKNL © mei 2018 Referenties van enkele studies naar de impact van het opvolgen van de aanbevelingen (uit 2007) van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds en het WCRF netwerk " Romaguera D, Vergnaud AC, Peeters PH, et al. Is concordance with World Cancer Research Fund/American Institute for Cancer Research guidelines for cancer prevention related to subsequent risk of cancer? Results from the EPIC study. Am J Clin Nutr 2012; 96(1): 150-163. " Kohler LN, Garcia DO, Harris RB, et al. Adherence to diet and physical activity cancer prevention guidelines and cancer outcomes: a systematic review. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev 2016; 25: 1018-28. " Vergnaud AC, Romaguera D, Peeters PH, et al. Adherence to the World Cancer Research Fund/American Institute for Cancer Research guidelines and risk of death in Europe: results from the European Prospective Investigation into Nutrition and Cancer cohort study. Am J Clin Nutr 2013; 97: 1107-20. " Adherence to the WCRF/AICR Dietary Recommendations for Cancer Prevention and Risk of Cancer in Elderly from Europe and the United States: A Meta-Analysis within the CHANCES Project. Jankovic N, Geelen A, Winkels RM, Mwungura B, Fedirko V, Jenab M, Illner AK, Brenner H, Ordóñez-Mena JM, Kiefte de Jong JC, Franco OH, Orfanos P, Trichopoulou A, Boffetta P, Agudo A, Peeters PH, Tjønneland A, Hallmans G, Bueno-de-Mesquita HB, Park Y, Feskens EJ, de Groot LC, Kampman E; Consortium on Health and Ageing: Network of Cohorts in Europe and the United States (CHANCES). Cancer Epidemiol Biomarkers Prev. 2017 Jan;26(1):136-144. doi: 10.1158/1055-9965.EPI-16-0428. Epub 2016 Oct 28. Review. Over het Wereld Kanker Onderzoek Fonds Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds is al meer dan 20 jaar de autoriteit in Nederland op het gebied van voeding, lichaamsbeweging, lichaamsgewicht en kanker. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds financiert, analyseert en geeft voorlichting over wetenschappelijk onderzoek naar het verband tussen voeding, leefstijl en kanker om mensen te helpen de kans op kanker te verkleinen. Wij willen dat door gezonde keuzes in voeding en leefstijl minder mensen kanker krijgen, meer mensen kanker overleven en de kwaliteit van leven tijdens en na kanker toeneemt. Kijk voor meer informatie op www.wkof.nl. Via www.voedingenkankerinfo.nl geeft het Wereld Kanker Onderzoek Fonds ook voorlichting over voeding tijdens en na behandeling van kanker op basis van wetenschappelijk onderzoek en praktijkervaring van experts. Wilt u de lancering van het rapport en de aanbevelingen in Amsterdam bijwonen? Neem contact op met Germund Daal op 020 344 9592 of 06 41323927 of mail naar pers@wkof.nl.

Meer binnen deze rubriek