Hof Den Haag wil strafrechtelijke vervolging ex-topman Hamers ING

Het Gerechtshof in Den Haag wil dat het Openbaar Ministerie voormalig ING-topman Ralph Hamers strafrechtelijk vervolgt. In 2018 trof ING vanwege een falend anti-witwasbeleid een schikking van 775 miljoen euro met het OM waarbij Hamers buiten schot bleef. Voorzitter Pieter Lakeman van Stichting Onderzoek Bedrijfs Informatie SOBI vroeg het Gerechtshof het OM te dwingen om Ralph Hamers (sinds september CEO van de Zwitserse bank UBS) alsnog strafrechtelijk te vervolgen. Lakeman vindt de strafvervolging een goede ontwikkeling  voor de Europese financiële wereld. 

Het Hof acht het van belang ‘dat in een openbaar strafproces de norm wordt bevestigd dat ook bestuurders van een bank niet vrijuit gaan als zij feitelijk leiding hebben gegeven aan verboden gedragingen. De burger moet kunnen zien dat ook dergelijk handelen door de overheid niet wordt geaccepteerd.’

Volgens Lakeman en zijn raadsman Gabriel Meijers blijkt uit getuigenverhoren die de FIOD over de ING-zaak hield dat er sinds Hamers in 2014 CEO van de bank werd enorme en uiterst schadelijk gebleken bezuinigingen op de anti-witwasafdeling zijn doorgevoerd. Hamers negeerde waarschuwingen van onder anderen zijn Chief Risk Officer waardoor het pad voor de toestroom van lucratieve doch criminele klanten werd geëffend, aldus de SOBI-voorzitter.

Meer oog voor winst dan voor compliance

Eén van de door de FIOD ondervraagde getuigen zei dat binnen ING kritiek op de bezuinigingen in de kiem werd gesmoord en dat de noodzaak van compliance met de mond werd beleden, maar niet tijdig werd omgezet in daden. De top van de bank had meer oog voor de winst dan voor compliance. Onder verantwoordelijkheid van Hamers is sterk bezuinigd op bijvoorbeeld het aantal alerts bij mogelijk verdachte transacties. Het systeem dat ING hanteerde om misstanden te monitoren werd bewust ingesteld op maximaal drie gevallen per dag. Verder ontbrak het door de bezuinigingen aan voldoende gekwalificeerd personeel. Zowel intern als extern (door De Nederlandse Bank en Europese Centrale Bank) is ING herhaaldelijk schriftelijk gewaarschuwd.

Medewerkers van de door bezuinigingen getroffen anti-witwasafdeling van ING beklaagden zich er over dat tot op het hoogste niveau nauwelijks belangstelling voor hun werk bestond. Ook stelden zij dat hun afdeling mede door onvoldoende investeringen in kwaliteit en personele capaciteit zelfs ten onder dreigde te gaan.   

Alarmerende waarschuwingen genegeerd

Volgens Pieter Lakeman verzon Hamers bij het strafrechtelijk onderzoek uitvluchten om aan zijn verantwoordelijkheid als CEO te ontkomen. De SOBI-voorzitter beschouwt hem als ‘feitelijke leidinggever aan de door ING Bank verrichte verboden gedragingen’ en verwijt hem dat hij zelfs alarmerende waarschuwingen vanuit zijn eigen Raad van Bestuur negeerde.

De SOBI-voorzitter vindt het onacceptabel dat het OM de in de periode 2010-2016 gepleegde strafbare feiten alleen toerekent aan ING als geheel en niets onderneemt tegen de verantwoordelijke topman. Volgens Lakeman was Hamers buitengewoon goed op de hoogte van de witwas-problematiek en heeft hij desondanks het bankonderdeel dat misdrijven moest ontdekken en voorkomen vrijwel geheel geliquideerd: ‘Daarmee heeft Hamers zowel kosten bespaard als meer omzet en winst gedraaid door een toeloop van criminele klanten.’

De SOBI-voorzitter is verheugd dat het Gerechtshof het Openbaar Ministerie opdraagt om alsnog tot strafvervolging van Hamers over te gaan: ‘Het mag niet zo zijn dat bestuurders die bewust in de fout gaan zich op kosten van de aandeelhouders vrijkopen door akkoord te gaan met zeer hoge boetes voor alléén de vennootschap en aandeelhouders die geheel onschuldig zijn. De beslissing van het Gerechtshof dat Hamers strafrechtelijk vervolgd moet worden, is van groot belang. Hamers is als voormalig topman van ING en thans CEO van UBS een prominent bestuurder binnen het Europese bankwezen.’