Terugblik op de “Jappentijd” met schilderijen van Trees Ruijs

Vanaf 20 april t/m 29 oktober 2017 is in het Museon in Den Haag de tentoonstelling ‘Indrukwekkende terugblik op de “Jappentijd” met schilderijen van Trees Ruijs (1925-2016)’ te zien.

Halverwege de jaren tachtig van de vorige eeuw maakte kunstenares Trees Ruijs een serie schilderijen over de Japanse bezetting van Nederland-Indië. De schilderijen gaan over persoonlijke herinneringen aan haar gevangenschap in interneringskampen, maar ook over grote historische gebeurtenissen als de aanval op Pearl Harbor en de aanleg van de Birma-spoorlijn. Door hun verhalende karakter, kleuren en expressiviteit hebben de werken een grote zeggingskracht.

Nederlandse oorlogsgeschiedenis
Met de serie schilderijen wilde Trees Ruijs aan een breed publiek duidelijk maken wat het betekende om door Japan geïnterneerd te zijn en de ‘Bersiap’ die daarop volgde mee te maken. Net als in de jaren tachtig is dit hoofdstuk in de Nederlandse oorlogsgeschiedenis nog altijd niet algemeen bekend. Sinds de jaren tachtig zijn de schilderijen regelmatig tentoongesteld. In 2016 schonk Stichting Pelita de serie werken aan het Museon. Bij de schilderijen zijn enkele vitrines ingericht met voorwerpen uit de collectie Nederlanders in Japanse interneringskampen. Het Museon beheert een belangrijke collectie met duizenden tekeningen en voorwerpen uit deze periode.

Over de kunstenaar
Trees Ruijs werd geboren in 1925 en groeide op in Nederlands-Indië. Door de Japanse bezetting kwam in 1942 een einde aan haar jeugd. Met haar moeder, broers en zussen werd zij geïnterneerd, onder meer in de kampen Karang Panas en Lampersari in Semarang. Haar vader werd tewerkgesteld aan de Birma-Siamspoorweg. Het gehele gezin overleefde de oorlog. Na de oorlog deed Trees Ruijs in Den Haag de opleiding aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten en vestigde zij zich in Limburg.

Kinderboek
In 2013 schreef Trees Ruijs op basis van haar herinneringen het kinderboek ‘Het uitgeleende kind’ . In 2016 verscheen bij Wbooks de catalogus ‘Terugblik op de ‘Jappentijd’ met afbeeldingen van alle werken en inleidingen van Maaike Vonk, oudste dochter van Trees Ruijs, en Erik Somers (NIOD), € 19,95.

Trees Ruijs Huijs
Momenteel zijn er plannen om haar voormalige woonhuis in Ubachsberg in Zuid-Limburg om te vormen tot ‘Trees Ruijs Huijs’ als een culturele component van het ‘Land van Kalk’, een initiatief van IBA Parkstad om het gebied als toeristische trekpleister op de kaart te zetten. Het museum zal niet alleen plaats bieden aan het werk van Trees Ruijs, maar in tijdelijke tentoonstellingen ook aandacht besteden aan de maatschappelijke thema’s die als een rode draad door dat werk heen lopen.

Museon, museum voor cultuur en wetenschap
Het Museon is een interactief museum voor cultuur en wetenschap met een educatieve missie. Het Museon wil mensen inspireren om de wereld te ontdekken en met respect te behandelen