'Actieplan meer bomen in de stad nodig om levens te redden'

Dit is een expertquote van Daan Bleichrodt, Chief Tree Planting Officer en Programmaleider Tiny Forest, IVN Natuureducatie.

U kunt dit bericht, of delen hiervan gebruiken op uw kanalen, met vermelding van de naam van de expert en organisatie. Aanleiding: Cooling cities through urban green infrastructure: a health impact assessment of European cities - The Lancet 

Steden in Nederland moeten voor de gezondheid van hun inwoners zo snel mogelijk aan de slag met het planten van bomen. Volgens nieuw internationaal onderzoek kan meer groen in de stad levens redden. Van de 93 onderzochte steden bleek slechts 15 procent van de oppervlakte in de schaduw te liggen, terwijl dat volgens aanbevelingen van wetenschappers 30 procent zou moeten zijn. Hoog tijd dus voor een nationaal actieplan.

Gemiddeld is het tegenwoordig een graad warmer dan twintig jaar geleden. Dat merken we vooral aan de hete zomers en de lange periodes van droogte. Tussen 1981 en 2010 hadden we in Nederland gemiddeld twee tot vijf tropische dagen per jaar. Dit zijn dagen waarop het 30 graden of warmer is. De laatste jaren is dit aantal, met een uitzondering daargelaten, meer dan verdubbeld.

Levens redden

Vooral (oudere) stadsbewoners zijn de dupe van deze hitte, die zorgt voor slapeloosheid, beroertes en ademhalingsproblemen. Op warme dagen kan het onder een boom wel 8 graden koeler zijn, dus bomen kunnen op warme dagen levens redden en tegelijkertijd de stad verfraaien.

Onderzoek van Wageningen University & Research naar de Tiny Forests van IVN Natuureducatie liet vorig jaar al zien dat het in een klein stadsbos op tropische dagen wel tot 20 graden koeler kan zijn. Met oog op het snel veranderende klimaat is het zaak om in Nederlandse steden snel meer bomen te planten en het bladerdek uit te breiden naar 30 procent.

Goede standplekken

Dat vraagt wel om goede standplekken voor bomen, zodat ze oud kunnen worden. Oudere bomen verdampen meer water, creëren meer schaduw en zijn ook beter voor de biodiversiteit. Bomen in de stad worden nu meestal niet oud door te compacte grond en slechte groeiomstandigheden. Standplekken met voldoende doorwortelbare ruimte en voeding in de bodem zijn noodzakelijk. Daarnaast is het goed om monoculturen te vermijden en bomen bij elkaar te planten en zo ruimte te maken voor kleine stadsbossen.

Een nationaal actieplan zou één van de grootste prioriteiten moeten zijn. Op deze manier koelt de stad af, kunnen we water bergen bij slagregens en mensenlevens redden door het tegengaan van hittestress.