De focus op technologische investeringen en economische groei is begrijpelijk, maar onvoldoende. Zonder aandacht voor gezondheid, onderwijs, duurzaamheid en inclusie blijft productiviteitsgroei kwetsbaar en eenzijdig. Duurzame productiviteit vraagt om sociale innovatie en menselijk kapitaal als fundament.
De Troonrede en de Productiviteitsagenda benadrukken terecht het belang van een sterker verdienvermogen. Maar wie productiviteit reduceert tot technologie en efficiency, mist de kern. Gezonde, competente mensen en goed georganiseerde arbeid zijn minstens zo bepalend voor duurzame groei. Onderwijs is dé motor van productiviteit, maar kampt met dalende basisvaardigheden en toenemende ongelijkheid. Ook gezondheid en werkplezier worden nog te vaak als kostenpost gezien, terwijl ze juist bijdragen aan meer productieve levensjaren.
Daarnaast blijft de belofte van digitalisering onbenut als organisaties hun processen niet aanpassen. Zonder sociale innovatie dreigt de Solow-paradox: hoge IT-investeringen zonder meetbare winst. En duurzaamheid? Die wordt nu gepresenteerd als dure verplichting, terwijl het juist een bron van innovatie en nieuwe markten kan zijn.
Een toekomstbestendige economie vraagt om een bredere definitie van productiviteit – één waarin maatschappelijke waarde, welzijn en vertrouwen net zo zwaar wegen als economische output. Alleen dan versterken we het verdienvermogen op een manier die houdbaar is voor mens, organisatie én samenleving.
