KAAN Architecten ontwerpt multifunctioneel centrum op Ereveld Loenen

De Oorlogsgravenstichting heeft KAAN Architecten na een openbare aanbesteding de opdracht gegeven een nieuw multifunctioneel herdenkings- en educatiecentrum te ontwerpen op Nationaal Ereveld Loenen. In het centrum staan verhalen centraal over Nederlandse oorlogsslachtoffers en de inzet van Nederlanders tijdens de Tweede Wereldoorlog en actuele internationale (vredes)missies. Het centrum heeft tevens een aula-functie voor de nieuw te realiseren Nationale Veteranenbegraafplaats Loenen, naast voor het bestaande ereveld. Het landschap van de veteranenbegraafplaats en de ruimte rondom het nieuwe centrum worden ontworpen door Karres en Brands Landschapsarchitecten.

In het ontwerp van KAAN Architecten vormt de rijkheid van het aanwezige boslandschap een belangrijke grondtoon. Aanwezige routes, de verstilde beleving en de landschappelijke kwaliteiten van deze bijzondere plek rondom het centrale herdenkingskruis zijn aangegrepen om de verbindende rol van het gebouw extra te onderstrepen. Het landschap, oorspronkelijk ontworpen in 1949 door tuin- en landschapsarchitect D. Haspels en uitgebreid door Karres en Brands, wordt gekenmerkt door contrast tussen open plekken en dicht bos. Het voorstel voor het multifunctioneel gebouw refereert integraal aan dit samengestelde landschapsontwerp door te spelen met zichtlijnen, horizontaliteit, licht en donker, open en gesloten. Het paviljoen vormt zo een gelaagd en verbindend element.

Het ontwerp toont een aantal vloeiend in elkaar overlopende ruimtes, gebonden door een horizontaal uitgestrekt dak. Openingen op weloverwogen plaatsen, al dan niet voorzien van glas, regisseren het binnenlaten van natuurlijke elementen als zon, water en wind. Zij doen de overgang tussen binnen en buiten vervagen waardoor het bosrijke karakter ook binnen voelbaar zal zijn. Hierdoor ontstaat een uitgebreid palet van mogelijkheden voor zowel de educatieve functie als diverse typen ceremonies, met of zonder militair eerbetoon, waarbij de nabestaanden vanzelfsprekend een belangrijke rol spelen.

De flexibele en logische organisatie van de ruimtes en de overdekte buitenruimtes geeft het gebouw een dubbele functie waarin een multimediale educatieve opstelling scholieren, gezinnen en bezoekers kennis laten maken met de verhalen van oorlogsslachtoffers en veteranen. Daarnaast kunnen nabestaanden naar eigen wens invulling te geven aan ceremonie en uitvaart. De drie hoofdruimtes, de aula, de tentoonstellingsruimte en de condoleanceruimte, vormen een harmonieuze ‘sequentie’ die ter gelegenheid van één ceremonie zijn te combineren, of juist onafhankelijk van elkaar door verschillende groepen op hetzelfde moment zijn te gebruiken. Deze drie sleutelruimtes hebben elk een eigen identiteit, maar vormen tegelijkertijd een architectonisch ensemble. Het zijn als het ware open plekken in het dichte bos met elk zijn eigen zicht op dit bos.

Bij binnengaan van het paviljoen beleeft de bezoeker of uitvaartstoet dat het gebouw met een centrale as georiënteerd is op één van de zichtlijnen van het ereveld. Hiermee beleeft de ceremoniële route zijn hoogtepunt met uitzicht op het herdenkingskruis vanuit de aula van het paviljoen. Met deze sterke visuele

relatie neemt het paviljoen een centrale positie in tussen de twee begraafplaatsen, als tijdloze schakel tussen oud en nieuw.

Over Nationaal Ereveld Loenen

Nationaal Ereveld Loenen is de laatste rustplaats van bijna 4.000 Nederlandse oorlogsslachtoffers: militairen en burgers. Zij verloren hun leven tijdens de Tweede Wereldoorlog of tijdens gewelddadige conflicten daarna – zoals in voormalig Nederlands-Indië of tijdens vredesmissies. Nationaal Ereveld Loenen wordt beheerd door de Oorlogsgravenstichting.

Over de Nationale Veteranenbegraafplaats Loenen

Stichting Nationale Veteranenbegraafplaats Loenen is de stichting die voor veteranen en hun partners die daar behoefte aan hebben, een laatste gezamenlijke rustplaats realiseert direct naast het Ereveld Loenen. Een plek waar anderen zich realiseren dat vrede en vrijheid niet vanzelfsprekend zijn. Een begraafplaats ook uit respect voor onze veteranen.

Over KAAN Architecten

KAAN Architecten, onder leiding van Kees Kaan, Vincent Panhuysen en Dikkie Scipio, bestaat uit een internationaal team van architecten, landschapsarchitecten, stedenbouwkundigen, ingenieurs en grafisch ontwerpers. De projecten variëren van meubels en interieurs tot stedenbouwkundige plannen en van winkels en kantoren tot musea en onderwijsgebouwen.